Cover page obzor iqtisodiy-last 7B. cdr

1-боб. Шартномаларни тузиШ, ўзгартириШ, бекор қилиШ ва уларни
ҳақиқий эмас деб топиШ билан боғлиқ иШлар бўйича суд амалиёти
23
фирмасидан солидар тартибда 110 000 000 сўм асосий қарз 
ундиришни сўраган .
Биринчи инстанция судининг 2016 йил 20 октябрдаги ҳал қилув 
қарори билан даъво талаби қисман қаноатлантирилиб, “Шердор” 
хусусий корхонасидан “нур” МЧЖ фойдасига 110 000 000 сўм асо-
сий қарз ундирилган . Даъво талабининг “Ихлос” хусусий фирмасига 
нисбатан қисмини қаноатлантириш рад этилиб, “Ихлос” хусусий 
фирмаси жавобгарликдан озод этилган .
Суднинг даъвони қисман қаноатлантириб, “Ихлос” хусусий 
фирмасини жавобгарликдан озод этишга кафиллик шартномаси 
“Ихлос” хусусий фирмаси номидан ваколатсиз шахс томонидан 
имзоланганлигини, яъни кафиллик шартномаси ўз-ўзидан ҳақиқий 
эмаслигини асос қилиб келтирган .
Ваҳоланки, Фкнинг 113-моддасига мувофиқ битим ушбу кодексда 
белгилаб қўйилган асосларга кўра, суд ҳақиқий эмас деб топганлиги 
сабабли (низоли битим) ёки бундай деб топилишидан қатъи назар 
ҳақиқий эмас деб ҳисобланади (ўз-ўзидан ҳақиқий бўлмаган битим) .
низоли битимни ҳақиқий эмас деб топиш тўғрисидаги талабни 
ушбу кодексда кўрсатилган шахслар қўйишлари мумкин .
Ўз-ўзидан ҳақиқий бўлмаган битим ҳақиқий эмаслигининг 
оқибатларини қўллаш тўғрисидаги талабни ҳар қандай манфаатдор 
шахс қўйиши мумкин . Суд бундай оқибатларни ўз ташаббуси билан 
қўллашга ҳақли .
Биринчи инстанция суди эса тарафлар ўртасида тузилган 
кафиллик шартномаси низоли битим ҳисобланишига, унинг ҳақиқий 
эмаслиги манфаатдор шахслар томонидан низолашилмаганлигига 
аҳамият бермасдан, моддий ҳуқуқ нормасини нотўғри қўллаб, 
кафиллик шартномасини ўз-ўзидан ҳақиқий бўлмаган битим деб 
баҳолаган . 
Шу боис Ҳайъат ҳал қилув қарорининг “Ихлос” хусусий фирмасини 
жавобгарликдан озод этиш қисмини бекор қилиб, “Шердор” хусусий 
корхонаси ва “Ихлос” хусусий фирмасидан “нур” МЧЖ фойдасига 
солидар тартибда 110 000 000 сўм асосий қарз ундиришни лозим 
топган .

---