Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

3.1.20.
 
Yerel Bütçeler
58
 (1922) 
Son bir iki yıl içinde hükümetimizin siyaseti hepimizce malum. Bu bir iki yıl içinde 
en çok önem verilen şey iktisat ve maliye işleri oldu. Yeni iktisat siyaseti adı ile harekete 
geçirilen ve memleketi harabelikten kurtarmak amacıyla takınılan bu siyaset çok güçlü 
gayret ve sabırla ile uygulandı. Bu yolda dostun ve düşmanın hiçbir lafına, sözüne 
bakılmadı. Sonuçta memleketin günden güne düzelip, abat olduğunu görmekteyiz. Her 
geçen gün,
uzun zamandan beri çalışmayan bir
atölyenin ya da bir fabrikanın açıldığı, işe 
başladığı haberi gelmektedir. Özellikle, maliye siyaseti yani para-mal işleri intizamlı bir 
hal almakta, bu sahada vaziyeti temelden değiştirecek her türlü çare ve tedbirler 
görülmektedir.
Memleketin genel güzelliği için takip edilen bu siyaset, elbette hayatımızın birçok 
yönüne durgunluk ve zayıflık da getirmektedir. Bilhassa eğitim işleri bu siyaset arkasında 
çok zor bir güne kaldı. Bunu Sovyetler eğitiminin babası olan Yoldaş Lunacharsky de 
merkez gazetelerinde “eğitim işleri tehlikede” gibi tabirler ile birkaç kez bildirdi. Eğitim 
işlerine eskisi gibi “alı ver, yapı ver” tarzı ile sınırsız, hesapsız para saçma yok olup, onlar 
için de yalnız eldeki imkânlar kadar ödenek ayrılmaya başladıktan sonra, tabi bunun gibi 
durgunluk ve zayıflık olmaması mümkün de değildi.
58
Makale“Türkistan” gazetesinin 1922 yılı 24 Kasım sayısında “Abdülhamid Süleyman” imzası ile 
basılmıştır. Yerli halkın bilim müesseselerinin teminatı konusuna ithaf edilmiştir. İlk kez Çolpan’ın 
“Eserler” i 4. ciltte tekrar neşredilmiştir. 

---

145 
İç Rusya’da medeniyet ve eğitim işlerine yüz yıllardan beri kafa yorulduğu bir 
yerde durgunluk ve zayıflığı yok etmenin çareleri de bulundu. Orada yenilik ve eskilik 
fikirlerinden hayatı parçalanan halk, kendi çocuğu için gerekli olan bilim ve yeteneklerini 
kendi bulup, kendi kazanmaktadır.
Şimdi bizim Türkistan’a gelirsek, iş tamamiyle faklı: burada devlet teminatı 
dairesine giren bilim müesseselerin (mesela, yatılı okullar) de okuyacak çocuk 
yokluğundan durgunluk yaşıyorlar. Devlet teminatından çıkan bilim müessesleri ise 
çaresiz olarak kapanmak mecburiyetinde kalıyorlar. Örneğin: eski Taşkent’te