Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

2.2.2.3.
 
Tiyatro – Sanat (1922) 
“Kumarbazların Hayatı”, “Hainlerin Cezası”, “Karı-Koca” ve “Arşın Mal Alan” 
adlı tiyatro eserlerine genel bir bakış niteliğinde olan bu yazı “Türkistån” [Türkistan] 
gazetesinin 1922 yılı 29 Eylül sayısında yayımlanmıştır. 
Çolpan “Kumarbazların Hayatı” adlı oyunun Avrupa kumarbazlığının korkunç 
yanlarını çok iyi göstermekte olduğunu ve oyunda kumarın nasıl ve ne şekilde 
oynandığından ziyade bu kötü alışkanlığın aileye olan etkisi üzerinde durulduğunu söyler. 
Oyuncuların sergilediği performansı beğenmeyen Çolpan, oyuncuların isteksizce 
oynamalarını ise oyunu izlemeye gelenlerin sayısının az olmasına ve buna bağlı olarak 
oyundan elde edilen gelirin de az olmasına bağlamaktadır. 
“Kumarbazların Hayatı” adlı eser Victor Dyukanj tarafından 1828 yılında kaleme 
alınmıştır.
“Hainlerin Cezası” adlı oyun hakkında bilgi vermeyen Çolpan, bu oyundan 
bahsetmenin zaman israfı olacağını söyleyerek hiç beğenmediğini dile getirmiştir. 

---

75 
Çolpan’ın “Hainlerin Cezası” olarak bahsettiği bu oyun Hamza’nın “İftiracılar Cezası” 
adlı piyesi olabilir. Bu konuda kesin bir bilgiye ulaşamadık.
Çolpan daha önceleri birkaç kez oynanan “Karı-Koca” ve “Arşın Mal Alan” 
oyunları hakkında yazılar yazdığını ve bu yazısında oyunları değerlendirmeyeceğini dile 
getirir. “Karı-Koca” ve “Arşın Mal Alan” adlı eserler ise Azerbaycan bestecisi ve drama 
yazarı Uzeyir Hacibeyov’un eserleridir. Bu eserlerden “Arşın Mal Alan” zamanında 
büyük şöhret yakalamıştır. 
Çolpan bu yazının sonunda ise tiyatro oyunlarının sergilenmesi için gerekli ve 
yeterli salonların, sahnelerin olmamasından, sanata yeterince değer verilmemesinden 
yakınmaktadır..
2.2.2.4.
 
Sahnemizde (1922) 
Çolpan’ın kaleme aldığı “Sahnemizde” adlı yazısı 1922 yılında “Türkistån” 
[Türkistan] gazetesinin 16 Aralık’ta çıkarılan sayısında “K” imzası ile yayımlanmıştır. 
Daha önceden defalarca sergilenen “Halime” adlı oyunun 11 Aralık 1922 tarihinde 
kışlık “Turan” binasında gerçekleşen gösteriminden bahseden Çolpan, halkın bu oyuna 
çok ilgi gösterdiğini ve salonda yer kalmadığını yazar. Ayrıca Çolpan yazısında “Halime” 
adlı oyunda yer alan düğün dernek olaylarını aptalca bulduğunu söyler. Böyle düşünmesi 
ise onun Ceditçi olduğunun bir göstergesidir. Ceditçiler, eski adetlerin, gelenek ve 
göreneklerin halkın ilerlemesinde engel teşkil ettiği düşüncesine sahiptirler. Çolpan 
yazının devamında sahne perdesinin ve dekorunun eskiliğinden, oyunculara yapılan 
makyajın yetersizliğinden bahseder. Oyun hakkındaki olumlu olumsuz eleştirilerini dile 
getirir.
Çolpan’ın değerlendirdiği “Halime” isimli oyun drama yazarı Gulam Zaferi’nin 
kaleminden çıkmıştır. Bu oyun 1920 yılında sahneleştirilmiş ve 1920’lerde onlarca kez 
oynanmıştır.