Цитология эмбриология проф. Қ. Р. Тўхтаев таҳрири остида


ҲАЗМ НАЙИНИНГ ЎРТА БЎЛАГИ



Download 8,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet308/393
Sana12.06.2022
Hajmi8,88 Mb.
#659731
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   393
Bog'liq
2 5235723609527289419

 
ҲАЗМ НАЙИНИНГ ЎРТА БЎЛАГИ 
Ҳазм найининг ўрта бўлагида озиқ ҳазм безлари ширалари таркибидаги 
ферментлар ѐрдамида кимѐвий парчаланади, сўрилади ва нажас шаклланади. 
МЕЪДА 
Меъда ҳазм системасининг асосий аъзоларидан бўлиб, қуйидаги 
вазифаларни бажаради:
1) 
Секретор
вазифаси - меъда ширасини ишлаб чиқаришдан иборат. 
Меъда шираси меъда деворидаги турли безлар маҳсулоти бўлиб, унинг 
таркибида: пепсин, химозин (ренин), липаза ферментлари ҳамда хлорид 
кислота ва шиллиқ модда бўлади.
Пепсин
— меъда ширасининг асосий ферменти ҳисобланади. Унинг 
таъсирида овқат таркибидаги мураккаб оқсиллар парчаланади. Пепсин 
профермент – 
пепсиноген
шаклида синтезланади, унинг ферментатив 
фаолияти хлорид кислота таъсирида намоѐн бўлади. Меъда деворининг 
пепсиннинг ҳазм қилувчи таъсирига чидамлилиги меъда ширасида 
антипепсин
борлиги билан изоҳланади. 
Химозин
- эмизикли чақалоқларда сут таркибидаги эрувчан 
казеиногенни эримайдиган казеинга айлантиради (сутни ивитади). Катта 


667 
одамларда бу вазифани пепсин бажаради. 
Липаза
– катта одамларда оз миқдорда ажралади, ѐш болаларда сут 
таркибидаги ѐғларни парчалайди.
Шиллиқ модда
– меъда шиллиқ пардаси юзасини қоплаб, уни хлорид 
кислота таъсиридан ва дағал овқат луқмаларининг шикастлашидан 
сақлайди.
2) 
Механик 
вазифаси овқатни меъда шираси билан аралаштириш ва 
қайта ишланган овқат массасини ўн икки бармоқ ичакка ўтказиб беришдан 
иборат. Бу вазифани бажаришда меъда деворининг мушаклари иштирок 
этади.
3) Меъда деворида овқат билан кирган витамин В12 нинг сўрилишини 
таъминловчи 
антианемик омил
ҳосил бўлади. Бу омилнинг бўлмаслиги 
одамда хавфли камқонлик касаллигига олиб келади.
4) Меъда девори орқали сув, спирт, тузлар, қанд ва бошқа моддалар 

Download 8,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   393




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish