Chorva, parranda va baliq mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

Bilimni tekshirish uchun savollar
1. Xo'jaliklarda sutga dastlabki ishlov berish ishlari qanday tashkil etiladi?
2. Sutni pasterlash to'g'risida nimalami bilasiz?
3. Sut zavodlarida sutga qanday ishlov beriladi?
4. Sutga issiqlik yordamida ishlov berish qanday olib boriladi?
5. Sutni sterillash to‘g‘risida so'zlab bering.
6. Sutni separatlash texnologiyasini tushuntirib bering.
7. Sutni sovutish va sovutish qurilmalari haqida tushuncha bering.
8. Sutning sifatini buzmagan holda saqlash tadbirlari to‘g‘risida nimalami bilasiz?
141



X BOB. QAYMOQ VA QAYMOQLIICHIMLIKLAR TAYYORLASH TEXNOLOGIYASI
Qaymoq. Qaymoq deb sutni separatlash natijasida olinadigan birmuncha quyuq xususiyatga ega bo'lgan sut yog‘iga aytiladi. Qaymoq ko‘pincha sariyog‘ va smetana ishlab chiqarish uchun foydalaniladi. Shuning- dek, ayrim hollarda sutni me'yorlashda, muzqaymoq tayyorlashda ham ishlatiladi. Bulardan tashqari xona- donlarda tayyorlanadgan «qo‘lbola» pishloq tayyor- lashda qaymoqning muhim tomonlari mavjud.
Qaymoq tayyorlanishiga ko'ra pasterlangan, steril- langan va xom (oddiy) holda boMadi. Sotish korxona- lariga chiqariladigan qaymoq asosan paket va shisha idishlarga qadoqlangan holda va flyaglarda jo‘natiladi.
Qaymoqning kimyoviy tarkibi sutning kimyoviy tarkibiga yaqin boMib, undan yog‘i va quruq qoldig‘i- ning ko‘pligi bilan farqlanadi.
Qaymoqning oziqaviy qiymati dastawal uning tarkibida oson hazm boMadigan yog‘ miqdorining ko‘p- ligidadir. Bundan tashqari, yog‘ zarrachalarining letsi- tin - oqsil pardalari uning oziqaviy qimmatini oshiradi.
Qaymoq tayyorlashda yog‘i olinmagan sigir sutidan foydalaniladi. Markazdan qochish kuchiga asoslangan maxsus apparat - separatorlarda sutdan yogMiq qismini ajratish yoMi bilan qaymoq olinadi. Separatorlarda kam yoki ko‘p yogMi qaymoq olish mumkin. Plastik va qu- ruq qaymoqlarga kerakli miqdorda suv qo‘shish yoMi bilan maMum yogMikka ega boMgan qaymoq tayyorlash mumkin.