TESTLAR VA ULARNING YECHIMLARI
13.1. Tarkibida massasi 23 g kaliy va 39 g natriy tutgan qotishmaning
2 0 0 g suv bilan reaksiyasi natijasida hosil bo'ladigan gazning
hajmini (1 . n. sh.) va ishqorlar aralashmasining molyar konsentratsiyalarini
( p = l , 2 g/ml) va ishqorlaming har birining massa
ulushlarini hisoblang.
A) V(H3)=2 5 ,2 1. B) V(H2)=25,6 1
Cm (NaOH)=6,7 mol/1
c ” (KOH)=3,4 mol/1
Cm (ishqor)=10,l mol/1
com(NaOH)=0,262
Cm (NaOH)=7,7 mol/1
c" (KOH) =2,7 mol/1
Cm (ishqor)=10,4 mol/1
со (NaOH)=Q,262
со (KOH)=0,127 co(KOH)=0,127
www.ziyouz.com kutubxonasi
С) V (H ,)= 2 5 ,0 1.
Cm (NaOH)=7,8 mol/1
(KOH)=2,6 mol/1
Cm (ishqor)=10,4 mol/1
со (NaC)H)=0,258
со (KOH)=0,118
Yechish. Har qaysi moddaning miqdorini hisoblaymiz.
л(К)=23:39=0,59 mol, rt(Na)=39:23=l,7 mol. Ulaming suv bilan
reaksiya tenglamalari:
2K + 2H20 = 2KOH + H2 T va 2Na + 2H20 = 2NaOH + H 2 T
Hosil bo'lgan vodorod va ishqorlar miqdori:
я(КОН)= 0,59 mol, * (N aO H )= l,7 mol, /i(H2 )=0,5; /i(K)=0,5,
/7 (Na)= 0,5-0,59+0,5-1,7= 0,295+0,85=1,145 mol. Gazning hajmi
V(H2)= 1 ,145-22,4=25,6 1.
Ishqor eritmalaridagi moddalar miqdori:
Eritma massasi olingan suv massasidan reaksiyada qatnashgan
Na va К massalari yig'indisidan va hosil bo'lgan vodorod massalari
ayirmasidan topiladi: m (eritma)=200+23+39—(25,6 : 22,4)-2=
=259,75 g. V (eritma)=259,7 : 1,2=216,4 ml = 0,22 1 bo'ladi. Bu
qiymatlardan foydalanib quyidagilarni topamiz:
co(KOH)=0,59-56 : 259,7= 0,127 (yoki 12,7%)
D) V(H ,)= 2 4 ,8 1. E) V(H2 )=2b,0 1
Cm (NaOH)=7,5 mol/I
C™(KOH)=3,3 mol/1
С (ishqor)=10,8 mol/1
со (NaOH)=Q,26
Cm (NaOH)=7,b mol/1
C JK O H )= 2 ,7 mol/1
Cm (ishqor)=10,3 mol/1
co(NaQH)=0,25
co(KOH)=0,13 co(KOH)=0,13
я(МеОН)=0,59+1,7=2,29 mol.
co(NaOH) = /i(NaOH)-M(NaOH) 1,7-40
259,7 ~ 259,7
= 0,262 (yoki 26,2%)
«(NaOH) mol
ЎШ
www.ziyouz.com kutubxonasi
см(КОН) = = 2,7 mol/1, umumiy molyar konsentratsiya
esa CM(ishqor)= °^9 +j >7 _ ю , 4 mol /1 yoki soddaroq tarzda
С = 7 ,7+ 2 ,7= 1 0 ,4 mol/1 bo'ladi. m( ishqor) ’ ’ ’ 1
Javob: В bo‘ladi.
13.2. Suvning doimiy qattiqligini keltirib chiqaradigan birikmalami
tanlang.
1 ) magniy karbonat; 2 ) magniy gidrokarbonat;
3) magniy sulfat; 4) kalsiy gidroksid;
5) kalsiy karbonat; 6 ) kalsiy sulfat;
7) kalsiy gidrokarbonat; 8 ) magniy xlorid;
9) kalsiy xlorid.
A) 1, 3, 5, 7; B) 2, 4, 5, 8 ; C) 3, 6 , 8 , 9; D) 2, 5, 8 , 9
E) 1, 4, 7, 9.
Yechish. Suvning doimiy qattiqligi kalsiy va magniyning xlorid
va sulfat tuzlarining miqdori bilan bog'langan. Test savolidagi 3,
6 , 8 va 9 tuzlar javobni qanoatlantiradi.
Javob: D bo'ladi.
13.3. Xrom (III) sulfat eritmasiga quyidagi metallarning
qaysilaridan yasalgan plastinka tushirib turilganda plastinkaning
massasi kamayishi kerak?
1) temir; 2) magniy; 3) kadmiy; 4) qalay;
5) qo'rg'oshin; b) rux; 7) marganes; 8 ) mis.
A) 1 B) 2, 3 C) 4, 5 D) 6 , 7 E) 7, 8 .
Yechish. Keltirilgan metallardan yasalgan plastinka bilan xrom
ioni orasidagi reaksiyada rux, marganes va magniy qatnashadi,
chunki ularning standart elektrod potensiallari (tegishli tartibda
—0,76; —1,18 va —2,37 V ga teng; 12.1-jadvalga qarang) xrom
ioni bilan o'rin olish reaksiyasida qatnashishi mumkin. Bu qatordagi
metallardan faqat rux va marganesning atom massalari xromnikidan
katta; reaksiya tenglamasiga
2Cr3+ + 3Zn -≫ 2Cr° + 3Zn2+
2-52 = 104 3-65 = 195
Cr3+ + 3Mn —> 2Cr+ + 3Mn2+
3-55 = 165 2-52 = 104
www.ziyouz.com kutubxonasi
qaraganda plastinka massalari kamayadi, magniy qatnashganda esa
2Cr3+ + 2Mg -> 2Cr+ + 3Mg2+
teskari natijaga olib keladi.
Javob: D bo'ladi:
13.4. Nima sababga ko'ra I A gruppachadagi element
atomlarining nisbiy elektrmanfiyligi vodoroddan litiyga o'tganda
2 , 1 —1 ,0 = 1 , 1 qiymatga kamayadi, lekin litiydan natriyga o'tganda
0 , 1 birlikka ( 1 0 martadan kam farq bilan) o'zgaradi?
A) vodorodning nisbiy elektrmanfiyligi galogen atomlarining
yaqin bo'lishi kerakligi sababli;
B) vodorod atomining radiusi [r(H)=0,053 nm] litiy atominiki
[r(Li)=0,155 nm| ga qaraganda 3 marta kichik bo'lishi sababli;
C) vodorodning valent elektroni l^’-ni yadroga tortilishini
to'sadigan ichki elektron qobiq yo'q, litiy atomining 2 s1 valent
elektronini yadroga tortilishini Is2 elektron pog'ona (qobiq) to'sib
turadi. Qolgan ishqoriy metallarda ham shunday to'sish kuzatiladi;
D) vodorod atomi yadrosi o'ziga boshqa elektr manfiyligi kichik
bo'lgan elementlaming elektronlarini tortib olishga va oksidlanish
darajasi — 1 ga teng bo'lgan ion tabiatli gidridlarni hosil qila oladi;
E) vodorod atomining radiusi ftor atominikiga qaraganda
(r(H) : r(F)=0,053 : 0,034=1,6 marta) katta bo'lgani uchun
'/.(F) : x(H)=4, l : 2,1=1,95 marta ortiq.
Do'stlaringiz bilan baham: |