Chirchiq davlat pedagogika instituti

Iqlimi va paleobiogeografiyasi.

Neoge davrining paleobiogeografiyasi hozirgi zamonaviy biogeografiyasiga o‘xshab yaqinlashib qolavergan. Tropik iqlim mintaqasining kengliklari qisqarib torayabordi. Shuning uchun ham quruqlik xududlaridagi organik dunyo ham o‘zgarib ketdi.

Masalan bargli daraxtzorlar maydonlari qisqarib o‘rmonzorlar siyraklashib ketdi, ularning o‘rnini sovuqqa chidamchi xillari egallab oldi. Bu holat ayniqsa qutb atrofi xududlarida yuz berdi, bundan tashqari Antarktida muzliklarinig qalinlashib borishi tufayli sovuq iqlim sharoiti keng maydonlarga tarqala boshlab xayvonot va o‘simlik dunyosiga qiron keldi. Ularning nisbatan iliq mintaqalar tomon migrassiyasi sodir bo‘ldi. Sovuq tushishi pliotsen eporxasining oxirlarida yuz berdi – taxminan 3 mln. yil ilgari.

Masalan Rostov viloyatlari va uning atroflarida yillik xarorat hozirgi zamon yillik xaroratiga nisbatan 50S cha pasaygan.

Taycha o‘rmonzorlari mintaqasi kaspiy dengizining shimoliy hududlarigacha yetib kelgan umuman taxlil qilinsa neogen davri davomida ekvatorial gumid, shimmoliy va janubiy arid va gumid iqlim mintaqalar paydo bo‘ldi. Pliotsen epoxasida esa, tog‘ tizmalarining balanjlashuvi «ekran» vazifasini bajarib arid iqlim mintaqalari kengaydi.