ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
2015, 1
лар ва малакаларни қўллашга тайёрлик ва
қодирликдир.
Компетентлик шахснинг интег-
рал
хусусияти сифатида, таълим жараёнида
белгиланган компетенциялар йиғиндиси ёр-
дамида шаклланади, ишлаб чиқариш фаолия-
тида намоён бўлади.
Компетентлик
– инсоннинг ижтимоий-
касбий фаолиятидаги интеллектуал ва шахсий
шартли тажрибаси, барча компетенцияларга
эгалик даражаси, касбий фаолиятда компе-
тенцияларни қўллашга тайёрлик босқичи.
Ахборий компетентлик
–
белгиланган
доира даги ижтимоий-касбий вазифаларни
ечишда янги ахборот технологиялари восита-
ларидан фойдаланиш бўйича билим, малака,
кўникма ва тажрибаларга эга бўлиш, шунинг-
дек, касбий соҳада ўзининг билим ва тажри-
баларини такомиллаштириб бориш.
Касбий компетентлик
– типик ва ностан-
дарт вазиятларда касбий вазифаларни сама-
рали ҳал қилиш учун зарур бўладиган шахс-
нинг мавжуд ресурсларини (билим, малака,
кўникма ва шахсий сифатлар тизимида ташкил
этилган) мобиллаштиришга тайёр лиги. Касбий
компетентликни бўлажак муҳандисларнинг
касбий компетентлиги қисм лари (белгилан-
ган даражадаги касбий мажбуриятларни ба-
жариш имкониятини таъминловчи билим,
малака, кўникма ва шахс нинг касбий муҳим
сифатлари тизими) сифатида тушуниш мум-
кин
1
.
Ахборот технологиялари соҳасидаги бў-
ла жак кадрнинг
касбий компетентлигини
касбий вазиятларга мослашиш ва тегишли
қарорлар қабул қилиш, операцион тизим
муҳитида муайян дастурий воситалар билан
ишлаш, мантиқан тўғри ва самарали дастур-
ларни қуриш
учун дастурлаш тилларидан
фойдалана олиш, маълумотлар базаси, ком-
пьютер тармоқлари ва бошқа воситаларни
қўллаш орқали касбий вазифаларни бажа-
ришини таъминловчи компетенциялар маж-
муаси сифатида қараймиз.
Мазкур компетенцияларни шакллантириш
бевосита Тошкент
ахборот технологияла-
1
Тўраев Б.З. «Компьютер графикаси ва дизайн» фани
бўйича бўлажак мутахассисларнинг касбий компетент-
лигини шакллантириш технологияси. // «Педагогик
маҳорат» илмий-услубий журнали: Бухоро, 2013, №3.
–82-87-б.
ри университетида замонавий иннова цион
педагогик технологиялардан фойда ланиб,
умум касбий ва ихтисослик фанларини ўқи-
тиш орқали амалга оширилади. Иннова-
цион педагогик
технологияларнинг таълим
соҳасига кенг жалб қилиниши аудитория
машғулотларига ажратилган соатлар сони-
нинг қисқариб бориши шароитларида бери-
ладиган маълумотларни самарали кўринишда
талабаларга тақдим этиш, уларни мустақил
фикр юритиш, жамоа бўлиб ишлаш, қарор
қабул қилиш, ўз фикр ва қарашларини омма
олдида ҳимоя қилишга туртки бериш орқали
фанни мукаммал ўзлаштирилишига эришиш
ҳисобланади. Шундай экан, таълим жараёнида
ўқитишнинг илғор технологияларини қўллаш
орқали талабаларда шакллантириладиган би-
лим ва компетенцияларни баҳолашнинг ўрни
ва аҳамияти ошиб бораверади.
Ахборот технологияларига йўналтирилган
таълим йўналишлари учун белгиланган ўқув
режаларига кўра, талабалар 1-курс давоми-
да «Информатика ва
ахборот технология-
лари» ўқув фанини ўрганадилар. Жумладан,
Тошкент ахборот технологиялари универси-
тети талабалари учун мазкур фан 2-курснинг
1-семестрида ҳам ўқилади. Талабалар
1-семестрда компьютернинг техник ва дасту-
рий таъминоти билан, 2- ва 3-семестрларда
эса асосий алгоритмик
тушунчалар ва ман-
тиқий тузилмалар, функциялар ва асосий па-
раметрлар, дастурлаш тилининг барча имко-
ниятлари билан танишадилар. Мазкур фанни
ўрганиш асосида эгалланган билимлар ке-
йинги курсларда ўрганиладиган «Компьютер
графикаси», «Маълумотлар тузилмаси ва ал-
горитмлари», «Математик моделлаштириш»,
«Объектга йўналтирилган дастурлаш тилла-
ри», «Тизимли моделлаштириш ва лойиҳалаш
асослари», «3D моделлаштириш ва рақамли
анимация» каби умумкасбий ва ихтисослик
фанларини ўзлаштиришга хизмат қилади.
Хусусан, 5350200 – Телевизион техноло-
гиялар («Аудиовизуал технологиялар», «Те-
лестудия тизимлари ва иловалари») таълим
йўналишида «Компьютер графикаси» фани
2-курсда ўқитилиши режалаштирилган бўлиб,
унда талабалар текисликда ва фазода ал-
маштиришлар, полигонал тўрлар, геометрик
сплайн чизиқлари, сплайн юзалар, объект-
31
ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ / ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ТЕХНОЛОГИИ