Буюртмали калькуляция

Буюртманинг оптимал миқдори

Маҳсулотлар партиялаб ишлаб чиқариладиган, кейин омборга топширилиб сотилиши ёки белгиланган консрукцияни тайерлашда ишлатилишини кутиши жараёнида муаммо бўладиган ҳолат зарур бўлган деталлар сонини аниқлашдан иборат.

Бу масалани ечиш учун қуйидаги холатларни ҳисобга олиш лозим.

• истеъмол меъёри (нормаси);
• сақлаш харажатлари;
• ишлаб чиқариш линияларини йиғиш ва ўрнатишга кетадиган вақт;
• станоклар, иш кучининг унумдорлик даражаси.

ОПМни аниқлаш усуллари

Оптимал партия миқдорини () дастлабки ҳисоб-китоблар ёрдамида аниқлаш мумкин:

• Жадвал маълумотлари асосида; маҳсулот донасининг энг паст таннархини топиш мақсадида турли миқдордаги партиялар учун аниқланган маҳсулот донасининг таннархини ҳисоблаш;
• график таҳлил асосида; графика ишлаб чиқариш ва сақлаш харажатлари тўғрисида маълумотлари жойлаштириб солиштириш.
• формула орқали

Бу ерда:

D – йиллик эхтиёж;

у – ўрнатиш ва бузиш харажатлари;

x – сақлаш харажатлари.

Шартнома таннархини калькуляция қилиш

Бу жараёнда ҳар бир шартнома калькуляциянинг алоҳида объекти бўлиб ҳисобланади. Шунинг учун бухгалтерияда ҳар бир шартнома учун алоҳида счёт очилиб, барча харажатлар шу счётларда жамланиб боради.

2) шартномани бажариш билан боғлиқ харажатлар қуйидагилардан иборат:

• материаллар;
• ишлаб чиқариш ишчиларнинг иш ҳақи ва ажратмалар;
• шу шартнома учун сотиб олинган ускуналар қиймати ёки бошқа шартнома ускуналар қиймати;
• устама харажатлар;
• бошқа шартномага боғлиқ харажатлар.

Эксперт хулосаси ва ушлаб туриладиган сумма

Ҳар бир шартноманинг қиймати ижрочи ва буюртмачи ўртасидаги келишув натижаларига кўра белгиланади.

Агар шартномани бажариш муддати бир неча йилларга чўзиладиган бўлса, ижрочи бажарган ишига мос ҳолда шартноманинг умумий суммасидаги тегишли қисмини бўлиб – бўлиб олиши ҳам мумкин.