Буюртмали калькуляция

III. Иш ҳақи ва унга нисбатан ажратмалар ҳисобланди.

Дт Асосий ишлаб чиқариш

Кт Иш ҳақи, ажратмалар.

IV. Давр якунига кўра иш ҳақи берилди

Дт Ишчи ва хизматчилар

Кт Касса.

Буюртмали усулга хос саккиз хил бухгалтерия ёзуви

V. Бошқа ишлаб чиқариш устама харажатлар қилинди.

Дт Устама харажатлар счети

Кт Устама харажатлар (материал, иш хақи, ажратма, коммунал тўловлар...)

VI Устама харажатларни буюртмалар бўйича тақсимлаш

Дт Асосий ишлаб чиқариш (буюртмалар бўйича)

Кт Устама харажатлар счети.

VII. Буюртмани тугатилиши ва тайёр маҳсулот олиниши.

Дт Тайёр маҳсулот

Кт Асосий ишлаб чиқариш

VIII. Маҳсулотни сотиш ва унинг таннархини ҳисобдан чиқариш.

А) Дт Дебиторлар

Кт. Сотишдан олинган даромад.

Б) Дт .Сотилган маҳсулот таннархи.

Кт. Тайер маҳсулот

Устама харажатларни тақсимлашнинг меъёрий ставкасидаги ноаниқлик оқибатлари

• Шартнома тузиш жараёнида маҳсулот қийматини аниқ белгилаш муҳим аҳамиятга эга. Аммо шартнома тузиш жараёнида буюртманинг баҳосини аниқлашда қийинчилик туғдирадиган ҳолат устама харажатлар қийматининг ноаниқлигидир.
• Дастлабки ҳисоб-китобларда ноаниқликларга йўл қўйиш корхона фойдасини қуйидаги сабабларга кўра камайтириши мумкин:
• агар буюртманинг баҳоси ошириб кўрсатилган бўлса, буюртмачилар бошқа ишлаб чиқарувчилар билан ҳамкорликка интилади; .
• агар буюртманинг баҳоси камайтириб кўрсатилган бўлса, сотишдан олинган тушум барча қилинган харажатларни қоплаш ва тегишли фойдани олиш имконини бермайди.
• Ишлаб чиқариш ҳажмини баҳолашдаги хатолик устама харажатларни тақсимлашни меъёрий ставкаси ва ишлаб чиқариш ҳажмини баҳолашга асосланган. Агар ҳақиқатдаги ишлаб чиқариш ҳажми кутилган даражадан сезиларли тарзда юқори ёки паст бўлса, дастлабки ҳисоб китоблар ва сотиш баҳоси ноаниқ бўлади.

Харажат миқдорларини назорат усуллари