Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

 

38-tajriba. Fenolni bromlash 

Reaktiv va materiallar: fenolning suvdagi eritmasi, bromli suv; probirka, 

pipetkalar. 

Probirkaga  5  tomchi  bromli  suv  va  10  tomchi  fenolning  suvdagi 

eritmasidan  quyib,  aralashmani  chayqating.  Bunda  bromli  suv  rangsizlanadi  va 

suyuqlik  loyqalanadi.  Natijada  tribromfenolning  oq  cho’kmasi  hosil  bo’ladi. 

Reaksiyaning bu daraja oson amalga oshishiga sabab nima? 

 

 

 

 

39-tajriba. Fenolni sulfolash 

Reaktiv va materiallar:  % fenol kristallari, 30 % sulfat kislota; probirkalar, 

pipetkalar, suv hammomi, elektr isitgich. 

Probirkaga bir necha dona fenol kristalidan solib, uning ustiga 6-8 tomchi 

sulfat  kislota  tomizing.  Aralashmani  chayqating,  natijada  kristallar  eriydi.  Hosil 

bo’lgan  eritmadan  bir-ikki  tomchi  olib,  boshqa  probirkaga  soling  va  ustiga  4-5 

tomchi  suv  qo’shing.  Bunda  fenol  ajralib  chiqadi  –  eritma  loyqalanadi.  Birinchi 

probirkadagi  fenolning  sulfat  kislotadagi  eritmasini  qaynoq  suv  hammomida  2-3 

minut  qizdiring.  Keyin  suyuqlikni  sovitib,  ustiga  10  tomchi  suv  tomizing.  Endi 

---

 

53 

loyqa  hosil  bo’lmaydi:  bu  hosil  bo’lgan  fenolsulfokislotaning  suvdagi  tiniq 

eritmasidir: 

 

 

 

 

Fenolning  sulfat  kislotadagi  eritmasi  nima  uchun  qizdirilgandagina  suvda 

tiniq  eritma  hosil  qiladi?  Fenolni  sulfolash  davom  ettirilsa,  yana  qanday 

fenolsulfokislotalar hosil bo’lishi mumkin? Sababini tushuntiring.