Buxoro davlat universiteti ijtimoiy- iqtisodiy fakulteti psixologiya ta

Metodikani qo‘llash uslubi

Yuqorida aytib o‘tilganidek, biz R.B.Kettelning «Shaxsni 16 omil yor-damida o‘rganish» so‘rovnomasining faqat o‘n omilidan foydalandik:

• 
  Muloqotga moyillik (A);
  
• 
  Hissiy barqarorlik (S);
  
• 
  Hukmronlikka intilish (Ye);
  
• 
  Ijtimoiy yetuklik (Qr);
  
• 
  Ijtimoiy dadillik (N);
  
• 
  Ishonuvchanlik (J);
  
• 
  O‘ziga ishonish (Q);
  
• 
  Mustaqillik (Q₂);
  
• 
  O‘zini nazorat qilish (Q₃);
  
• 
  Qo‘zg‘aluvchanlik va zo‘riqish (Q₄).
  

Usulning kaliti

Tadqiqotimizning keyingi bosqichida biz Kettelning 100 ta tasdiqdan iborat bo‘lgan so‘rovnomasidan foydalandik. So‘rovnomada 3 ta javob pun-kti mavjud bo‘lib, «ha» javobiga 1 ball, «yo‘q» javobiga 0 ball, bilmadim ma’nosini anglatuvchi «?» javobi uchun 0,5 ball ko‘rinishida baholandi. Oxirida ishlab chiqilgan yig‘indi bo‘yicha umumiy to‘plangan ballar quyida-gicha baholanadi:

1. 
   1 dan 3 gacha to‘plangan ball past ko‘rsatkich;
   
2. 
   4 dan 7 gacha o‘rta ko‘rsatkich;
   
3. 
   8-10 ball yuqori ko‘rsatkich hisoblanadi.
   

So‘rovnoma quyidagi shkalalardan iborat: 1) muloqotga moyillik; 2) hissiy barqarorlik; 3) hukmronlikka intilish; 4) ijtimoiy yetuklik; 5) ijtimoiy dadillik; 6) ishonuvchanlik; 7) o‘ziga ishonish; 8) mustaqillik; 9) o‘zini nazorat qilish; 10) qo‘zg‘aluvchanlik, zo‘riqish.