Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

qo„yib chiqing va eslab qoling!
 
8.4. Naqd pul zaxirasi bo„yicha operatsiyalar hisobi 
Ilgari barcha tijorat banklari va ularning filiallari aylanma kassala-
riga limit o„rnatilar edi. Limitdan ortiqcha naqd pullar Markaziy bankka 
yoki uning hududiy bosh boshqarmalariga topshirilishi shart edi. Hozirgi 
kunda tijorat banklari ortiqcha pul mablag„larini saqlashlari uchun naqd 
pul zaxirasi tashkil etiladi. Banklar limitdan ortiqcha naqd pullarini 
aylanma kassadan olib, naqd pul zaxirasiga o„tkazishlari mumkin.
Aylanma kassada o„rnatilgan limit miqdoridan ortiqcha naqd pullar 
summasi 10102 – «Naqd pullar zaxirasi» hisobvarag„iga kirim qilinganda bir 
vaqtning o„zida quyidagi ikkita buxgalteriya o„tkazmalari amalga oshiriladi: 
a) 10101 – «Aylanma kassadagi naqd pullar» hisobvarag„idan naqd 
pullar chiqim qilinganda:
Debet
17301 – «Tranzit hisobvaraqlari» 
Kredit 
10101 – «Aylanma kassadagi naqd pullar» 
b) 10102 – «Aylanma kassadagi naqd pullar» hisobvarag„iga naqd 
pullar kirim qilinganda:
Debet 
10102 – «Naqd pullar zaxirasi» 
Kredit 
17301- «Tranzit hisobvaraqlari» 
Banklar har kuni ish boshlashdan avval o„z mijozlaridan yozma 
ravishda tushgan kassa buyurtmanomalaridan kelib chiqib, 10101 – 
«Aylanma kassadagi naqd pullar» hisobvarag„idagi mablag„ yetarli yoki 
yetarli emasligini aniqlaydi. Agar aylanma kassada naqd pul mablag„lari 
shu kun uchun kelib tushgan naqd pul buyurtmanomalarini to„lash 
uchun yetarli bo„lsa, kassadagi naqd pul hisobidan tegishli operatsiyalar 
bajariladi. Lekin kassadagi naqd pullar har doim ham chiqim kassa 
operatsiyalarini bajarish uchun yetarli bo„lmaydi. 
Agar aylanma kassadagi naqd pul mablag„i yetarli bo„lmasa, u 
holda 10102 – Naqd pullar zaxirasi» hisobvarag„idan yetishmagan sum-
ma aylanma kassaga chiqariladi va bir paytning o„zida quyidagi ikkita 
buxgalteriya o„tkazmalari amalga oshiriladi: 
a) 10102 – «Naqd pullar zaxirasi» hisobvarag„idan naqd pullar chi-
qim qilinganda: