Buxgalteriya hisobi, auditorlik faoliyati, buxgalter va auditor kasblari haqida tushuncha

2.5-rasm.Buxgalteriya hisobining «uzviy aloqa» funksiyasining
vujudga kelish jarayoni


5. Tahlil funksiyasi xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar moliya-xo‘jalik faoliyatini va uning natijalarini tahlil qilishdan iborat. Axborotdan foydalanuvchilar (ichki va tashqi) hisob-iqtisodiy axborotlarga asosan xo‘jalik yurituvchi sub’ektning mulkiy holati, to‘lov layoqati, chetdan kapital jalb qilishi, ichki va tashqi munosabatlari, faoliyat samaradorligi, rivojlantirish istiqbollari va hokazolar to‘g‘risida zarur ma’lumotlarni olishga intiladilar. Boshqaruv maqsadlari uchun resurslarning barcha turlaridan foydalanish, ishlab chiqarish va realizatsiya xarajatlari; foydaning shakllanishi, taqsimlanishi va ishlatilishi va shunga o‘xshashlar tahlil qilinishi lozim. Tahlil jarayonida haqiqiy ko‘rsatkichlar, reja, normativ, smeta ko‘rsatkichlari bilan taqqoslanib, tafovut sabablari aniqlanadi. Demak, operativ boshqaruv, boshqaruv qarorlarini tayyorlash, asoslash va qabul qilish hamda korxonaning moliya-xo‘jalik faolitini prognozlashda buxgalteriya hisobi tahliliy funksiyasining ahamiyati beqiyosdir.
6. Tarbiyaviy funksiyasi. Buxgalteriya hisobi chuqur nazariya, me’yoriy-huquqiy baza, puxta uslubiy ta’minot bilan birga ahloqiy jihatlariga(buxgalterlik etikasi) ham asoslanadi. Shu bois, xalqaro amaliyotda “professional buxgalterlarning ahloq kodeksi” amal qiladi. Buxgalterlar o‘z faoliyatida ushbu kodeks normalariga rioya qilishlari lozim.
Nazorat savollari
1.Xo‘jalik faoliyatiga xos qanday asosiy tushunchalarni bilasiz?
2.Hisob ma’lumotlaridan asosiy foydalanuvchilar kimlar?
3. Buxgalteriya hisobi va uning ahamiyati nimadan iborat?
4. Buxgalteriya hisobining sub’ektlari va ob’ektlarini ta’riflang.
5.Buxgalteriya hisobining predmeti va metodi deganda nimani tushunasiz?
6.Buxgalteriya hisobining asosiy prinsiplari qanday?
7.Buxgalteriya balansi va balans tenglamasi haqida tushuncha
8.Buxgalteriya hisobi boshqaruv tizimida qanday funksiyalarni bajaradi?
9.Buxgalteriya hisobining axborot bilan ta’minlash funksiyasi mazmuni.
10.Nazorat funksiyasining ahamiyati nimadan iborat?

11. 
    Mulklarning saqlanishini ta’minlash funksiyasi qanday vazifalarni bajaradi?
    
12. 
    Uzviy aloqa funksiyasining mazmuni va ahamiyati nimadan iborat?
    
13. 
    Tahlil funksiyasining mazmunini tushuntirib bering.