Buqalamun: hikoyalar. / Anton Chexov. T.: Yangi

Mirzakalon Ismoiliy
tarjimasi
O‘G‘IL BOLALAR
– Volodya keldi! – deb qichqirdi hovlida al-
lakim.
– Volodya keldilar! – deb baqirdi Natalya ye-
makxonaga yugurib kirayotib. – E, Xudoyim-e!
O‘z Volodyalarining kelib qolishini intizorlik 
bilan kutayotgan Korolyovlar oilasi deraza yo-
niga yugurdi. Darvoza oldida keng, pastak cha-
na turar, unga qo‘shilgan uchta otdan quyuq 
bug‘ ko‘tarilar edi. Chana bo‘sh edi. Nega de-
ganda Volodya allaqachon dahlizga kirgan va 
sovuqdan qizarib ketgan qo‘llari bilan quloq-
chinini yechishga urinar edi. Volodyaning gim-
naziya formasidagi paltosi, furajkasi, kalishi 
va ikki chakkasidagi sochlarini qirov bosgan 
bo‘lib, undan shunday yoqimli sovuq hidi ke-
lar ediki, ko‘rgan kishining sovqotgisi va «Brrr» 
deb yuborgisi kelardi. Onasi bilan xolasi uni 
quchoqlab o‘pa boshladi, Natalya bo‘lsa  uning 
oyog‘idan piymasini yecha boshladi, singil-
lari baqirib-chaqirishdi; eshiklar g‘ichilladi, 
taraqladi. Volodyaning otasi esa egnida jiletka, 
qo‘lida qaychi bilan dahlizga yugurib chiqdi-da:

---

Buqalamun
147
– Biz seni kecha keladi deb o‘ylagan edik! – 
deb qattiq-qattiq gapira boshladi. – Eson-omon 
keldingmi? Sog‘-salomatmisan? E Xudoyim-e, 
xalaqit bermasalaring-chi, otasi bilan ham 
ko‘rishib olsin! Nima, men ota emasmanmi?!
«Vov, vov», – hurdi Milord nomli kattakon 
qora it devor va mebellarni dumi bilan urib, 
shov-shuv, sevinch-quvonch ikki daqiqacha 
davom etdi. Uchrashuv quvonchi biroz pasay-
gach Korolyovlar dahlizda Volodyadan tash-
qari quloqchin kiygan, ro‘mol bilan o‘ralgan, 
hamma yog‘ini qirov bosgan yana bir kichkina 
odam turganini ko‘rib qolishdi. U bir burchak-
da, pochapo‘stin soyasida qimir etmay turardi.
 – Volodya, bu kim? – deb so‘radi onasi shi-
virlab.
– Voy! – dedi Volodya to‘satdan eslab. – Tani-
shinglar, bu – mening o‘rtog‘im Chechevitsin, 
ikkinchi sinf o‘quvchisi... Men uni mehmon 
bo‘lib ketsin deb birga olib keldim.
– Juda xursandman, marhamat qilsinlar! 
– dedi otasi quvonib. – Kamzulsiz yurganim 
uchun kechirasiz... Marhamat qiling! Natalya, 
janob Cherepitsinning yechinishlariga yordam 
ber! E, Xudoyim-e, haydab yuborsalaring-chi 
bu itni, jonimga tegdi! 
Birozdan so‘ng kutib olish marosimidagi 
shov-shuvdan dovdiragan, sovuqdan hamon 
qizarib turgan Volodya bilan uning do‘sti 
Chechevitsin stol yonida choy ichib o‘tirishardi. 
Qish oftobi qor va derazalardagi sovuqdan tush-
gan naqshlarni yorib o‘tib samovarga shu’la 

---

Anton Chexov
148
sochar, bu ravshan shu’lalar esa barkashdagi 
suvda o‘ynoqlar edi. Uy issiqqina edi. Bolalar 
sovuq qotgan tanalarida ikki kuch: sovuq bilan 
issiq bir-biridan bo‘sh kelmay kurashayotgani-
ni his qilishdi.
– Ana, bayram ham yaqinlashib qoldi! – dedi 
cho‘zib to‘q-sariq tamakidan papiros o‘rayot-
gan otasi. – Yaqindagina yoz edi, onang seni 
kuzatib, yig‘lab qolgan edi... Ana, qarabsanki, 
kelib ham qolibsan... Vaqt shunaqa tez o‘tadi, 
og‘ayni! Ana-mana deguncha qarib ham qola-
san. Janob Chibisov, oling, yeb o‘tiring, tortin-
mang! O‘z uyingizday bemalol...
Volodyaning uch singlisi – Katya, Sonya va 
Masha (ularning eng kattasi o‘n bir yashar edi) 
stol yonida o‘tirar va yangi tanishdan ko‘z uz-
mas edilar. Chechevitsinning yoshi ham, bo‘yi 
ham Volodya bilan teng bo‘lsa-da, Volodya 
singari semiz va oppoqqina emas, balki oriq, 
qorachadan kelgan, yuzini sepkil bosgan bola 
edi.  Uning sochlari tikanakka o‘xshar, ko‘zlari 
qisiqqina, labi qalin edi. Xullas, u xunukkina 
bo‘lib, egnida gimnaziya kamzuli bo‘lmasa tash-
qi qiyofasiga qaragan kishi oshpaz xotinning 
o‘g‘li deb o‘ylardi. Uning qovog‘i soliq, hamma 
vaqt indamay o‘tirar, biron marta bo‘lsin jilmay-
madi ham. Chechevitsindan ko‘z uzmay o‘tir-
gan qizlar uni juda aqlli va dono odam bo‘lsa 
kerak deb o‘ylashdi. U hamma vaqt allanarsa 
to‘g‘risida o‘ylar va o‘z xayoli bilan shu qadar 
band ediki, undan biron narsani so‘rashganda 
cho‘chib tushar, boshini silkitar va savolni tak-
rorlashni so‘rar edi.

---