Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud

Taqlid so‘zlar
Ona tili (5-sinf)
Inson, hayvon va narsalarning tovushlariga taqlid ifodalovchi so‘zlar taqlid so‘zlar hisoblanadi.
Ona tili (7-sinf)
Narsalarning tovushiga va holatiga taqlidni bildirgan so‘zlar taqlid so‘zlar hisoblanadi.
Tovushga va holatga taqlidni bildirgan so‘zlar taqlid so‘zlar deyiladi. Taqlid so‘zlar nimaga taqlidni bildirishiga ko‘ra ikki xil bo‘ladi:
1) tovushga taqlid so‘zlar; 2) holatga taqlid so‘zlar.
Narsalarning ovoziga taqlidni bildiruvchi so‘zlar tovushga taqlid so‘zlar sanaladi. Masalan, g‘a-g‘a (o‘rdak ovoziga taqlid), di-dit (mashina signaliga taqlid).
Narsalarning holatiga taqlidni bildiruvchi so‘zlar holatga taqlid so‘zlar hisoblanadi. Masalan, lip-lip (chiroq holati) jimir-jimir (suv holati).
Asos qismning aynan takrorlanishidan yoki ayrim tovush o‘zgarishi bilan takrorlanishidan hosil bo‘lgan taqlid so‘zlar takror taqlid so‘zlar sanaladi. Masalan, gumbur-gumbur, gurs-gurs, chars-chars, taq-tuq, yarq-yurq.
Takror taqlid so‘zlar qismlari chiziqcha bilan ajratib yoziladi.
AL va KHK darsligidan:
Tabiatda insondan tashqari juda ko‘plab tirik jonzotlar yashaydi. Ularda ham o‘ziga xos nutq apparati mavjud. Mana shu nutq apparati yordamida ular turli – tuman ovoz chiqaradilar. Itlarning vovullashi, mushuklarning miyovlashi, tovuqning qaqolashi hech birimizga yot emas. Bundan tashqari, tevarak atrofimizda beadad voqea va hodisalar sodir bo‘lib turadi: narsalar bir – biriga tegadi, uriladi. Natijada har xil ovozlar hosil bo‘ladi. Inson o‘z faoliyati davomida mana shu ovozlarga taqlid qilishga urinadi. Tilshinoslikda bunday ovozlar taqlid so‘zlar atamasi bilan yuritiladi.
Taqlid so‘zlar ikkiga bo‘linadi:
1. Tovushga taqlid so‘zlar: taraq, gumbur-gumbur, shov-shuv, duv- duv, qars-qars, tap, sharaq, shalop, shitir-shitir, biliq-biliq(qaynash haqida) va hokazo...
2. Obrazga yoki holatga taqlid so‘zlar: lip-lip, jimir-jimir, yalt-yult, lapang-lapang, dik-dik, bilq-bilq (yumshoq narsa, masalan, loy,issiq tuproq haqida) kabi.
Taqlid so‘zlarning barchasidan fe’l yasaladi: shovullamoq, gumburlamoq, dupirlamoq, qarsillamoq, yaltillamoq kabi.
Taqlid so‘zlar tuzilishiga ko’ra ikkiga bo‘linadi: sodda taqlid so’zlar: ship, tars, yarq, yilt; takroriy taqlid so’zlar: dag’-dag’, chars-churs, dir-dir, yal-yal, tap-tap, jaz-jaz, g’o’ng’ir-g’o’ng’ir, qiy-chuv, duk-duk.