Бухоро давлат университети

Бир вақтнинг ўзида тухум қўядиган балиқлар.
Жинсий маҳсулотларнинг етилиш даражасини аниқлашда, марказий, илмий текшириш институтлари томонидан тавсиялар мавжуд. Улар: Астраханов “Ихтиологик лаборатория” (Касиниирх), К. А. Киселевич (1923) “Инструкция для биологических наблюдений” ва бошқалар.
Гонадаларнинг тухум – уруғ ёстиқлари етилишини Киселевич схемаси орқали аниқлаш.
I стадия. Вояга етмаган зотлар – junsenalis. Жинсий безлар ривожланмаган, тана ички деворига мустаҳкам ёпишган, (сузгич пуфагининг ён томонидан ва пастки томонидан) узун, ингичка, лента шаклида бўлиб, оддий кўз билан аниқлаб бўлмайди.
II стадия. Икра ташлаб бўлгандан сўнг етилган зотлар ёки ривожланаётган жинсий маҳсулотлар. Бу даврда жинсий безлар ривожоана бошлайди. Тухумдон ва уруғдонлар ниҳоятда майда, оддиё кўз билан кўриб бўлмайди. Уруғдонда уруғ ҳосил бўлиш жараёнини ҳам кўз билан кўриб бўлмайди.
III стадия. Зоғорада жинсий маҳсулотлар ҳали етилмаган бўлса ҳам, лекин нисбатан ривожланган, тухумдон анча катталашган. Қориннинг 1:3 – 1:2 қисмини тиниқ бўлмаган, бир – биридан тезликда ажралмайдиган ва тўп – тўп бўлиб жойлашган икра тўлдириб туради. Уруғдоннинг олдинги қисми кенгайган, орқа томонга қараб торайган бўлади. Ташқи юзаси пушти рангда баъзи безларида қизғишроқ рангдалиги қон томири ва капилярлар кўплигидан далолат беради. Уруғдон кўндалангига кесилганда унинг четлари юмалоқлашмай ўткирлигича қолади. Бу стадия балиқ ҳаётида узоқ муддат давом этади (зоғора, леш, вобла) ва балиқлар куз фаслидан то баҳоргача шу стадияда қолади.
IV стадия. Зотларда жинсий маҳсулотлар тўлиқ ривожланиб бўлади. Тухумдонлар катталашади ва қорин бўшлиғини 2:5 қисмигача тўлдириб туради. Икралар катта, донадор, бир – биридан тез ажралади, қорин сиқилганда ташқарига чиқа бошлайди. Уруғдонлар эса оқ рангли, суюқ сут билан тўлган бўлади. Қорин сиқилганда оқ модда чиқади. Уруғдон кўндалангига кесилганда юмалоқлашади. Бу стадия унчалик кўп давом этмайди ва тезда кейинги стадияга ўтади.
V стадия. Жинсий маҳсулот оқиб туради, икра ва уруғ тўла етилади. Агар балиқ вертикал сақланса бошдан олиб силкитсангиз икра ва уруғ сути бемалол оқади.