Бухоро давлат университети

9-rasm. Turli shulali suzgich qanotlar
A-tikansimon; B-yumshoq (a-tarmoqlanmagan, b-tishsimon, v-tarmoqlangan); V-yumshoq va har xil tarmoqlangan nurlar.
5). Og’iz shakliga ko’ra: Og’izni teshik shakli bo’yicha dumaloq, yarimoyli, ko’ndalang va egri og’izni farq qiladilar. Qator vaziyatlarda og’izning hajmi va lablar shakli hisobga olinadi. Og’iz atrofida mo’ylovchalarning mavjudligi va soni ularning joylashishi og’izga nisbatan shuningdek har xil bo’lishi katta ahamiyatga ega. Odatda baliqlar og’zi tumshug’ining uchida joylashgan. Ko’zga nisbatan og’izning joylashishi bo’yicha og’izning uchta tipi farq qilinadi: Bosh ostida joylashgan og’iz (osyotr), ustki og’iz, (chexon)-agar gorizontal chiziq og’izning yuqori uchidan ko’zdan yuqori o’tsa, to’g’ri og’iz, (kumushtovon)-agar gorizontal chiziq ko’zning o’rta chegarasidan o’tsa, pastki og’iz (podust) - gorizontal ko’zdan pastga o’tadi. (10-rasm)

10-rasm. Baliqlarda og’izni turlicha holatda bo’lishi

A-boshning pastki qismidagi og’iz (osyotr); B-yuqoridagi og’iz (qilich baliq); V-to’g’ri og’iz (kumushtovon); G-pastki og’iz (podust)
6 ). Oyquloq pardasiga ko’ra: Oyquloqlarda suyakli va tog’ayli yoylar mavjud, unga orqa cheti bo’ylab yupqa uzun va nafis oyquloq yaproqlari birikgan, ichkari cheti bo’ylab qopqoq qisqa va qattiq oyquloq tichinkalari joylashgan. Oyquloq qopqoq pastki tomondan suyakli baliqlarning oyquloq teshikni yopadigan oyquloq pardasi o’sadi. Boshning o’ng va chap tomonlarining oyquloq pardalari bir xil turlarda oyquloq orasi o’rtasiga biriktirilgan, boshqalarda esa oyquloq orasi o’rtasi ustida yaxshi ko’rinadigan burmani hosil qilib bir-bir bilan o’sib ketadi. Suyakli baliqlardan ko’ra akula va skatlarda suyakli oyquloq qopqoq yo’q, nafas organlari esa tashqaridan 5-7 ta tor oyquloq teshiklar bilan ochiladi. (11-rasm)