Бухоро давлат университети

Жийданамолар қабиласи
Жийдадошлар (Elaеagnaceae) оиласи
Бу оила 3 та туркумга mансуб, 40 га якин турни уз ичига олади. Улар Шимолий Ярим шарнинг субтропик ва муьтадил иклимли ҳудудларида тарқалган. Ўзбекнстонда 2 га тур­кумга оид 5 та гури ўади. Битта туркуми Австралиягача боради. Улар бута ва дарахтлардан ибо­рат. Гуллари икки жинсли.
Ўзбекистонда жийда (Elaeagnus angustifolia) ва чаканда (Hippophae rhaninoides) доривор ва истеъмол қилинадиган ўсимлик сифатида жуда қадрланади.
Зиранамолар қабиласи
Бу қабилага 3 та оила киради. Шулардан энг йирик ва аҳамиятлиси аралиядошлар ва зирадошлар оилалари ҳисобланади.
Аралиядошлар ( Аrаliaсеае) оиласи
Оила 80 дан туркумга мансуб, 800 турни ўз ичига олади.
Кўпчилик аралиядошларга мансуб турлар тропик ва суб­тропик ҳудудларда ўсади. Уларнинг аксарият турлари Ма­лайзия, Индонезия на Aмерика тропикларида учрайди. Аралиядошлар — унча катта бўлмаган дарахтлар ёки буталарни, баъзи чирмашиб ўсувчи лианаларни ўз ичига олади. Кўп йиллик ўт турлари ҳам бор, Баргларининг банди кенгайиб новда ҳосил қилади вa пояни ўраб туради. Барглари пояда навбатлашиб жойлашади. Тўпгули йирик, мураккаб соябон. Гуллари нисбатан майда, актиноморф, икки жинсли, икки уйли. Гул қўрғони икки қават, гулкосачабарги 5 ёки 4 та, гултожи 5 та, чангчиси ҳам 5 та ёки кўп.
Бу оилага кўпчиликка таниш доривор ўсимлик женшен (Panax ginseng), заманиха (Oplopanax), аралия (Aralia), элеутерококк (Eleutherococcus) ва бошқа манзарали ўсимликлар киради.
Зирадошлар (Apiaceae) оиласи
Бу оила соябонгулдошлар (Umbelliferae) деб юритил-ган, сабаби унга мансуб ўсимликларнинг тўпгуллари мураккаб соябондан иборат. Зирадошлар оиласига 300 тага яқин туркумга мансуб, 3000 дан ортиқ тур киради. Ўзбекистонда 69 туркумга оид 198 тур усади. Бу оилага ҳаммага яхши маълум, овқатга ишлатиладиган сабзи — (Dаucus carota), кора зира — (Carum carvi), оддий зира (Bunimum persicum), алқор (Mediasia macrophylla), шун-ғула (Muretia fragrantisissima), укроп (Anethum graveolens), петрушка (Petroselinuin crispum) кабилар киради. Зирадошлар оиласининг вакиллари Ер шарининг деярли ҳамма қитъаларида учрайди, лекин субтроник ҳудудларда кўпроқ тарқалган. Улар кўп йиллик углардан иборат. Macалaн, архар ўт (Angelika ternata), гулпар (Heraclium) туркуми ва бошқаларнинг бўйи 3 метргача етиши мумкин. Уларнинг уруғида эфир мойлари ва смола йўллари бўлади. Умуман бу оила вакиллари эфир мойларга бойлиги билан ажралиб туради. Барглари ён баргчасиз, асосан мураккаб, барг банди кенгайиб нов ҳосил қилади ва пояни ўраб туради. Гуллари мураккаб соябонга бирлашган, актиноморф икки жинсли, гулқўргони икки доира ҳосил қилиб ўрнашган. Гул қисмлари 5 аъзоли. Ко­сача ва гултож барглари 5 тадан, чангчиси ҳам 5 та, уруғчиси 2 та мевачи баргдан иборат эфир мойига бой меваси оила вакилларини аниқдашда муҳим рол ўйнайди.