Бу фан ўзининг ривожланишида бир нечта босқичлардан ўтган

Дастгохли тизимни автоматлаштириш тавсифлари ва уларни классификацияси.
Хозирги замон машинасозлиги тахминан тўртдан уч қисми ўрта серияли ва майда серияли ишлаб чиқариш тавсифига эга. Ишлаб чиқаришда аниқлик ва мураккаблик хозирда катта ахамиятга эга бўлиб, ишлаб чикариш корхоналарини замон талаби даражасида тез кайта қуриб ишлаб чикаришни йўлга қўйиш талаб этилмоқда. Шунинг учун хозирда ишлаб чикариш тизимларини тез ўзгарувчан холда ўрнатиш мақсадга мофиқ. Бундай ишлаб чикариш тизимларида саноат роботларини ахамияти катта бўлиб, кўп жараёнларда кўл кучи меҳнатини ўрнини босади. Бу эса ишчилар сонини камайишига олиб келади ва бир ишчи бир неча дастгохларда ишлаши учун имкон яратилади. Бундай ишлаб чиқаришларда меҳнат унумдорлиги ошиб жихозларни автоматлаштириш даражаси тезлашади. Юқори автоматлашган дастгохлар саноат роботлари томонидан хизмат кўрсатилганда, харажатлар қопланиши тезлашади, фақат иш икки-уч сменада олиб борилганда.
Автоматлашган ишлаб чиқаришни ишчилар томонидан хизмат кўрсатиш биринчи сменада олиб борилгани мақсадга мувофиқ. Кундузги сменада автоматлашган ишлаб чиқариш созланган режимда ишлайди ва ишга тайёрланади, тунги сменада ишлаб чиқариш автоматик режимда навбатчи томонидан назорат қилинган холда ишлаши лозим. Бунда навбатчи ишлаб чиқарилаётган махсулот сифатини текшириб туради.
Асосий ифодалар. Дастгохли тизим (ДТ)- бир ёки бир неча заготовкаларга ишлов бериш учун дастгохлар қўлланиши ва ёрдамчи қурилмалар бошқаруви. Автоматик ёки автоматлашган ДТ автоматик система орқали боғланган дастгохлар ва ёрдамчи қурилмаларни бирлиги.
Автоматик ДТ инсон иштирокисиз ёки минимал иштироки асосида иш бажаради. Автоматлашган Дтда инсон иштирокини баъзи бир ишлаб чиқариш жараёнларида талаб қилинади.
Ишлаб чиқариш турига нисбатан ДТ махсус (қайта мослаб бўлмас), махсуслашган (қайта мосланувчан) ва универсал турларга бўлинади.
Махсус Дтга бир вақтда 1-2 заготовкага ишлов берувчи қайта ўзгармас автоматик тизимлар киради. Ишлов берилаётган заготовкалар «дастгохдан дастгохга» схемаси бўйича ҳаракатланади. Махсус ДТ-махсус, махсуслашган ва универсал дастгоҳларни ўз ичига олади ва оммавий ишлаб чиқаришни асосини ташкил этади.
Универсал Дтда фақат универсал дастгоҳлар бўлиб, ишлов берилаётган заготовкалар оқими «дастгох-омбор-дастгох» схема бўйича харакатланади.
Махсуслашган Дтга (ўзгарувчан автоматик тизим) универсал ва махсуслашган дастгохлар киради.