“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”

8-BOB. JANUBIY-SHARQIY OSIYODAGI YANGI INDUSTRIAL 
MAMLAKATLARDA BAZAR TAJRIBASI
 
Quyidagi atamalarga izoh bering:
Eksport, Industriallashtirish, kredit, strategiya, sanoat,savdo, moliya, ta’lim, 
mudofaa.
 
MUSTAQIL ISH MAVZULARI 
1.Osiyo “Ajdaholari” va “Yo‘lbarslari” 
 
2. Janubiy Koreyada bozor iqtisodiyoti rivoji 
3.Singapurda bozor iqtisodiyoti xususiyatlari
4. Tayvan va Gonkong bozor rivoji tajribasi 
5.“Yo‘lbarslar”da bozor munosabatlarining iqtisodiy rivojga ta’siri 
KEYS STADI. 
“100 klubi” 
1981 yilda AKShning “Daymond Interneyshnl” firmasi xodimi Daniel 
K.Boyl shu firmaning Palmerdagi (Massachusets sht.) zavodida “100 klubi”ni 
tashkil etish to’g’risida taklif kiritadi. Usha vaktda bulajak menejer bulmish Boylni 
xayron koldiradigan narsa xodimlarning ogir xarakati va ahamiyatsiz ishlar uchun 
xam kup vakt sarflashi edi. Bu ma’noda “100 klubi” fikri unda uz ishiga mas’uliyat 
bilan yondashuvchi xodimlarning e’tiborini jalb etish usuli sifatida yuzaga keldi.
Palmerdagi zavodda 300 xodim ishlardi. Ularning 25

i kogoz sanoati 
ishchilari kasaba uyushmasining a’zosi edi. Ammo personalning axlokiy darajasi 
ancha past bo’lib, o’tkazilgan tekshirishlar 79 

xodim uzining yaxshi ishlagani 
uchun etarlicha mukofot berilmayapti deb hisoblashini kursatdi. 
“100 klubi” taklifining maqsadi kushimcha rag’batlantiruvchi to’lovlarni 
tashkil etish emas, balki ball sistemasi orkali yaxshi xodimlarning e’tiborini jalb 
etish edi. Bunda bir yil davomida ishga doimiy ravishda kelganligi uchun 25 ball, 
ishga kechikmasdan kelganligi uchun 15 ball, mehnat intizomiga rioya etganligi 
uchun 25 ball, Shuningdek texnika xavfsizligini oshirish, ishlab chiqarishni ustirish 
va maxalliy aholiga xizmat kursatish bo’yicha kiritilgan taklif va muloxazalar 
uchun xam kushimcha ballar berilar edi. 
100 ball to’plagan xodim (orkasiga “100 klubi” yozilgan) neylon kurtkasini, 
150 balldan ortiq to’plagan xodimlar katalog bo’yicha uncha kimmat bulmagan 
sovgalarni firma hisobidan olar edi. Ballarni yil davomida ketkazmay uz hisobida 
saklagan xodimlar 600 balldan ortiq to’plaganda qimmatroq buyum olish 
imkoniyatiga ega bular edi. 
“100 klubi” rejasi amalga oshirilgandan 1 yil utgach zavodda ishlab 
chiqarish unumdorligi 14.7 

usdi va yana usishda davom etdi. Ikki yildan sung 
o’tkazilgan tekshirishlar shuni kursatdiki 86

xodimlar rahbariyat ularning 
ishlarini muxim deb biladi, 81 

xodimlar esa firma ularga zarur narsalarni beradi 

---

258 
deb hisoblardi. Ushbu rejaning firma boshka zavodlarida xam tadbik etilishi ishlab 
chiqarish samaradorligining usishiga olib keldi.