Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

Oligopoliya  sharoitida  narxning  shakllanishi. 

Oligopoliya  sharoitida 

narxning  shakllanishi  tarmoqdagi  tovar  ishlab  chiqaruvchilar  tomonidan 

qo‘llaniluvchi «ergashish» hamda «inkor etish» xatti-harakatlari orqali izohlanadi. 

«Ergashish»

  holatida  bir  oligopolist  tomonidan  narx  bo‘yicha  qilingan 

o‘zgarish  (narxning  pasayishi  yoki  oshirilishi)ga  qolgan  oligopolistlar  ham 

ergashadi.  Odatda, bozorda o‘z tovarlariga narxni pasaytirish orqali iste‘molchilari 

soni  hamda  sotish  hajmini  oshirishga  qaror  qilgan  oligopolist  xatti-harakatiga 

javoban  qolgan  oligopolistlar  ham  narxlarni  pasaytiradilar.  Natijada  narxning 

---

144 

umumiy  pasayishi  ro‘y  berib,  bozordagi  ulush  oldingi  holda  qoladi,  ya‘ni  oligo-

polistning xatti-harakati samara bermaydi.  

«Inkor  etish»

  holatida  bir  oligopolist  tomonidan  narx  bo‘yicha  qilingan 

o‘zgarishni    qolgan  oligopolistlar  tomonidan  inkor  etilishi    kuzatiladi.  Ko‘pincha 

bunday  holat  oligopolist  tomonidan  o‘z  tovariga  narxni  oshirgan  chog‘ida  ro‘y 

beradi,  ya‘ni  qolgan  oligopolistlar  tovarlari  narxlarini  oshirmaydilar.  Natijada, 

narxni  oshirgan  oligopolist  o‘z  iste‘molchilarini  yo‘qotib,  bozordan  siqib  chiqa-

riladi. 

Yuqorida  bayon  etilgan  holatlar  natijasida  oligopolist-firmaning  talab  egri 

chizig‘i  «siniq  egri  chiziq»  ko‘rinishini  oladi.  Bunday  holatni  birinchi  bo‘lib  XX 

asrning 40-yillarida Amerikalik iqtisodchi P.Suizi tavsiflab bergan.