Boreal mintaqasi tuproqlari geografiyasi

Podzollanish chuqurligiga ko’ra, yuza podzollashgan - t sm yupqa podzolli - 20 sm chuqur bo’lmagan podzolli - 30 sm chuqur podzolli > 30 sm. Gumus miqdoriga ko’ra, kam gumusli - < 30, o’rtacha gumusli – y3-5, sergumusli > 5 ko’p. Gleylanish darajasiga ko’ra gleysimon, gleyli guruhlarga bo’linadi.

• Podzollanish chuqurligiga ko’ra, yuza podzollashgan - t sm yupqa podzolli - 20 sm chuqur bo’lmagan podzolli - 30 sm chuqur podzolli > 30 sm. Gumus miqdoriga ko’ra, kam gumusli - < 30, o’rtacha gumusli – y3-5, sergumusli > 5 ko’p. Gleylanish darajasiga ko’ra gleysimon, gleyli guruhlarga bo’linadi.
• Tayga-o’rmon zonasida chimli tuproqlar o’tloq o’simon o’simliklarning ta’sirida hosil bo’ladi, va ularning maydoni o mln.gani tashkil qiladi. CHimli tuproq paydo bo’lish jarayoni nazariyasini Vil’yams va Tyurinlar ishlab chiqishgan. Ushbu tuproqlarning umumiy belgilari, yaxshi ifodalangan gumusli qatlamning donador strukturali bo’lishi, podzollanish alomatlari kam yoki umuman bo’lmasligi; gumus miqdorining ko’pligi (3-4 dan 12-15 gacha), singdirish sig’imi yuqori bo’lishi, kuchsiz kislotali, neytral yoki kam ish-qoriy reaksiyalanganligi, ozuqa moddalar ko’pligi va boshqalar, chim-li tuproqlar, chim-karbonatli, chim-geyli, chim-litogen tipchalarga bo’linadi. Chimli - podzol tuproqlar asosan tayga-o’rmon zonasida tarqalib qit mln.ga ni tashkil yetadi. Ushbu tuproqlar ikki jarayon - podzol va chimli jarayonlarning birgalikdagi ta’siri natijasida paydo bo’ladi.

Chilining janubiy zonasi: iqlim, flora, hayvonot dunyosi, tabiiy resurslar

Tuproq qoplamining nihoyatda xilma-xilligi bilan harakterlanadi.Bu yerda shimoldagi tuproq gleyli tuproqlardan boshlab,subtropik kengliklardagi qizil va sariq tuproqlarga qadarli bo’lgan deyarli barcha tuproq tiplari uchraydi. Tekislik territoriyalari bo’ylab tuproqlarning ana shunday tarqalishini gorizontal zonallilik deb atadi.o’simlik qoplamining gorizontal tuproq zonalari ajratiladi., tundra, podzol yoki cho’l dasht va dasht zonasi. hozirgi vaqtda tuproq-geografik rayonlashtirishda toksonomik birliklarning quyidagi sistemasi, tuproq-bioiqlim mintaqasi, tuproq bioiqlim oblasti,tuproq zonasi, tuproq provinsiyasi, tuproq okrugi va tuproq rayoni qabul qilingan.

• Tuproq qoplamining nihoyatda xilma-xilligi bilan harakterlanadi.Bu yerda shimoldagi tuproq gleyli tuproqlardan boshlab,subtropik kengliklardagi qizil va sariq tuproqlarga qadarli bo’lgan deyarli barcha tuproq tiplari uchraydi. Tekislik territoriyalari bo’ylab tuproqlarning ana shunday tarqalishini gorizontal zonallilik deb atadi.o’simlik qoplamining gorizontal tuproq zonalari ajratiladi., tundra, podzol yoki cho’l dasht va dasht zonasi. hozirgi vaqtda tuproq-geografik rayonlashtirishda toksonomik birliklarning quyidagi sistemasi, tuproq-bioiqlim mintaqasi, tuproq bioiqlim oblasti,tuproq zonasi, tuproq provinsiyasi, tuproq okrugi va tuproq rayoni qabul qilingan.
• Tekisliklardagi tuproq provinsiya-lari deb,maxalliy tuproq hosil bo’lish xususiyatlari bilan farqlanadigan tuproq zona yoki zonachasining bir qismiga aytiladi.Tuproq okrugi-tuproq provinsiyasining bir qismi bo’lib,tuproq paydo bo’lishiga ta’sir yetuvchi omillar., joyning relyefi, iqlimi, o’simliklar tarkibi,gidrogiologik singari sharoilarining o’ziga xos xususiyatlari bilan harkterlanadi.Tuproq rayoni-tuproq okrugining bir qismi bo’lib,tuproq qoplamining bir xilligi bilan ajralib turadi hamda tuproqning samarali unumdorligini oshirishga qaratilgan deyarli bir xildagi tadbirlarni olib borishni talab yetadi.

E`TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!