Boreal mintaqasi tuproqlari geografiyasi

Boreal mintaqasi tuproqlari geografiyasi

TUZUVCHI :Xo`jamberdiyev Bunyod

REJA

• 1.BOREAL MINTAQA NIMA?
• 2.BOREAL MINTAQA TUPROQLARI

Boreal mintaqa Yer shari tuproq qoplami maydonining 18 %

• Boreal mintaqa Yer shari tuproq qoplami maydonining 18 %
• ini ishg‘ol etgan boiib, Shimoliy yarim sharda - Shimoliy Amerika
• va Yevropada yaxshi rivojlangan. Mintaqa asosan 10° dan ortiq jami
• harorat yigindisi shimolda 400-600° va janubda 2400-1800° boigan hududlar o‘rtasida joylashgan. Asosan mo‘tadil - sovuq iqlimli
• boiib, ko‘proq tayga o‘rmonlari bilan qoplangan. Vegetatsiya davri
• 40 kundan 150 kungacha davom etadi., qishda tuproqlar 5-8 oy va
• undan ham ortiqroq muddat muzlashi mumkin. Mintaqa umumiy
• maydonining qariyb 35 % i togii hududlarga to‘g‘ri keladi.
• Tuproq qoplami asosan to‘rtlamchi davrga xos g‘ovaksimon
• yotqiziqlarda shakllangan. Boreal mintaqaning turli qismlari issiqlik
• va namlikdagi keskin farqlar tufayli o£ziga xos turli landshaftlaming
• rivojlanishiga sharoit yaratgan.

Boreal muzloq - tayga oblasti Sharqiy Sibir va Shimoliy

• Boreal muzloq - tayga oblasti Sharqiy Sibir va Shimoliy
• Amerika tuproq oblastlariga ajratiladi. Sharqiy Sibir oblasti 0 ‘rta va
• Sharqiy Sibiming bepoyon kengliklarini egallaydi. Bundan tashqari,
• muzloq-tayga tuproqlari Baykalorti, Kolim ya Chukotka kabi
• shimoliy va qisman o‘rta taygalar uchun ham xarakterli. ICanadada
• muzloq-tayga tuproqlarining katta maydoni uchraydi. MDH da
• muzloq-tayga tuproqlarining umumiy maydoni 200 mln gektarga
• yaqin. Yevrosiyoda tekislik muzloq-tayga tuproqlari 2 mlrd 230 mln
• gektami ya’ni hududning 4 % ini; Shimoliy Amerikada 529 mln
• gektami yoki hududning 2,4 % ni tashkil etadi.

Hudud uchun haddan tashqari qurg‘oqchil sovuq iqlim,

• Hudud uchun haddan tashqari qurg‘oqchil sovuq iqlim,
• atmosfera namlanishi o‘zgarishining muddati (diapazoni) kattaligi,
• tog‘ relyefming hukmronligi va asosan tub jinslaming nurash
• mahsuloti hisoblanmish tuproq hosil qiluvchi jinslar tarkibining
• xilma-xilligi xosdir. 0 ‘simHklari igna bargli och tusli tilog‘och
• taygadan iborat. Tekisliklarda shimoliy va o‘rta tayga zonachalari
• ajratiladi. Tuproq qoplamida loyqali loyli jinslardagi gleymuzloq -
• tayga (shimoliy taygada) va muzloq - botqoq tuproq bilan birga
• uchrovchi muzloq - tayga (o‘rta taygada) tuproqlari keng tarqalgan.