Book · September 005 citations 35 reads 4,397 author

6.2.8. Bulgulandırma ve Gerekçelendirme  
Toury'nin kuramında izlediği süreci daha yakından izleyecek olursak, 
onun bir yazarın aynı ya da farklı zamanlarda erek ekine yapılan çevirile-
rini incelemekle kalmayıp, erek ekinde farklı dönemlerde yapılan çeviri-
leri  de  işlevsel  bakımdan  birbiriyle  karşılaştırıp,  betimlediğini  görürüz. 
Bu, kuşkusuz çevirilerin erek ekinle ilgili çoğul dizgedeki yerini betimle-
mek amacını taşır. Toury'nin ilk aşamada kaynak metni ele almaması ke-
sinlikle kaynak metni yadsımak anlamına gelmez. Ne var ki, kaynak metin 
kaynak odaklı yaklaşımda olduğu gibi birincil derecede önem taşıyan bir 
amaç  olmaktan  çıkar,  çeviri  ilişkilerini  betimlemede  kullanılan  bir  araç 
durumuna  düşer.  Bunun  altında  bilim  dalının  varlığını,  işlevselliğine 
borçlu olduğu görüşü yatar. Bundan böyle, bilim dalına işlevsellik kazan-
dırmak amacıyla çeviribilimin eskiden olduğu gibi kaynak dizgeyi öne çı-
karan  geçmişe  dönük  yönteminden  değil,  geleceğe  yönelik  olarak  erek 
dizge yazılı geleneğinden yola çıkma görüşü yatar. (Toury 1995: 12-13). 
Bu şekilde kaynak metinde “önsel” olarak sorun oluşturmayan durumla-
rın, çevirilerin incelenmesi sonucunda sorun yarattığı da ortaya çıkabilir. 
Toury’nin çeviri sorununu eğretilemelerden yola çıkarak yaptığı araştır-
mada, kaynak metinden saptanamayacak sorunların, çevirilerin karşılaştı-
rılması sonucunda ortaya çıktığı görülmüştür. Bu ise, çevirilerin karşılaş-
tırılmasıyla ortaya bildik sorunlardan farklı sorunların ortaya çıkmasına 
neden olmuştur. Şöyle ki, bir çeviride eğretilemeye rastlanırken ötekinde 
rastlanmaması, ya da birinde eğritileme kullanılırken ötekisinde kullanıl-
maması, sorunların sadece kaynak metin üzerinden saptanmasının yeterli 
olmadığını göstermiştir. 

---

 
139 
Toury, öncellikle erek ekinde