Bolalarda Stress Holatining Kelib Chiqish Xususiyatlari

ANALYTICAL JOURNAL OF EDUCATION 
AND DEVELOPMENT 
 
Volume: 01 Issue: 06 | 2021 
ISSN: 2181-2624
 
 Stress Holatining Kelib Chiqish Xususiyatlari
Latipova Xurshida Abdullayevna 
NDPI Psixologiya fani o’qituvchisi 
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Bolalarda kechuvchi stress jarayoni hozirgi kunda ko'proq tadqiqotlar o'tkazishni talab qiladigan 
yo'nalish bo'lib qolmoqda. Garchi bolalar odatda kattalarga qaraganda kamroq stressli ekologik 
da, ular muayyan vaziyatlarda ham stressni boshdan kechirishlari mumkin 
va ular ba’zi holatlarda kattalardek stressga chidamli emas. Ba’zan stressning ham kelib 
chiqishiga ko’ra turlari mavjud bo’ladi masalan:
bu juda sovuq yoki juda issiq bo’lgan havo va atmosfera bosimi ostida kelib 
chiqishi mumkin. Bolada stressning bu turi juda kam holatlarda kuzatiladi sababi inson
davrida harorat o’zgarishiga moslashuvchan bo’ladi. 
salbiy yoki ijobiy bo’lgan his- tuyg’ularning natijasi bo’lishi mumkin. Bola 
ruhiyatida o’zgarishlarni tez- tez kuzatishimizga bo’ladi, chunki u emotsional o’zgaruvchandir. 
Bolalik davrida tezda kulib, xursand bo’lib tezda yig’lash holatlarining kuzatilishi tabiiydir.
bu virusli kasalliklar va jarohatlar orqali kelib chiqishi mumkin. Bu kabi stresslar 
bolalarda ba’zan turli kasalliklar bilan bog’liq holatda kelib chiqishi mumkin.
bunga misol qilib barcha toksik moddalarning ta’sirini keltirishimiz mumkin.
stimuldan kelib chiqishi mumkin, aynan shunday paytda odam ekologik omilni 
bezovta qiluvchi yoki yoqimsiz deb qabul qiladi va unga to'g'ri moslashishda muammolarga duch 
keladi. Stress tashqi va ichki omillar, eng avvalo, ikkala omillarning o'zaro ta'sirid
mumkin. Shu tarzda, bolalikdagi stressning sabablari kattalar boshidan kechirgan stressdan 
unchalik farq qilmaydi, chunki u atrof-muhit talablari yoki ichki ruhiy talablarga yomon 
psixologik va shaxsiy moslashuv orqali kelib chiqadi. 
Ichki omillar haqida gapirganda, biz stressdan aziyat chekayotgan bolaning aqliy 
va psixologik faoliyatining bir qismi bo'lgan xususiyatlarni nazarda tutamiz. Stressni 
rivojlanishida ishtirok etishi mumkin bo'lgan ichki omillar sifatida biz bola
va qarashlarini topamiz. Shunday qilib, bola qiyin vaziyatlarga duch kelganda, bolada yetarlicha 
moslashish va ularga stress hissiyotlari bilan javob berish uchun zarur resurslar bo'lmasligi 
mumkin. Shu tarzda, bolalikdagi stressni o'zini o'zi va atrofidagi dunyoni idrok etish uslubiga 
ko'ra, bola o'zi yaratishi mumkin (kattalar bilan bo'lgani kabi). 
Bolani stressga ko'proq moyil qilishi mumkin bo'lgan ba'zi bir ichki xususiyatlar 
havotirlanish, tashvishga tushish, uyatchanlik, boshqalarni rozi qilishni istash, mag’lubiyatan 
qo'rqish, jismoniy va ruhiy jazolanish qo'rquvi, ularning tashqi qiyofasi, ularning qobiliyatiga 
shubha boshqalar orasida ishlash.