Болалар ва усмирлар физиологияси ва гигиенаси

аста — секи н узув чи лар ва талабаларнинг х у л з — атворини узгар ти р и б,
одам ни н г * а ёт и н и б а р б о д зи л и ш и м умкин.
15.1. Чекиш ва унинг организмга таъсири.
Ю рак —том и р касалликларни келтирувчи омиллар ораси да чекиш
у ч и н ч и — тур ти н ч и у р н и д а т ур ади . Бутун д у н ё сорликни са зл а ш
таш к и лоти н ин г м аълумотларига зар аган да 20 — 25 ёш ларда *ар куни
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

9 та с и га р ет чеккан киш и у з ум ри н и 4,5 йилга, 1 0 — 15 си га р ет н и
чеккан киш и эс а у з ум рини 5,5 йилга зи сза р т и р а д и .
С и га р ет чек к ан да ёш ор ган и зм да ч у зу р узгариш лар р уй б е р а д и .
А н и зл ан ган к и , си гар ет тутун ин и н г тар к и би да 30 дан о р т и з зарар ли
м о д д а л а р м а в ж у д . Улар о р а с и д а г и н и к о т и н , ис г а зи , * а р х и л
к а р ц ер о ген м оддалар — масалан, б е н зп и р е н ва б о ш зал ар одам * а ё т
ф а о л и я т и га са л б и й таъ си р зи л а д и . К уп и н ча си га р ет н и н г с а л б и й
т аъ си р и н и к оти н га б о г л и з булади. У 20 с давом и да зо н г а туш и б,
м ар к азий ва п ер и ф е р и к н ерв ти зи м ига ф аол таъ си р зи лади . С и гар ет
чеккан киш иларда биринчи д а зи за л а р д а бош миядаги з о н том и рлари
к ен гая д и , н а т и ж а д а а зл и й з о б и л и я т вазти н ч ал и к ош ади . К ей и н
том и рлар тор ай и ш и , м иянинг з о н би лан таъм инланиш ини ва а зл и й
Зоби л и я ти н и н г сусай и ш и кузатилади. Чекувчиларда ян а си гар ет га
э з т и ё ж турилади. У з о з ва*$т давом ида чекиб турган одамларда м иянинг
том и р л ар и сп азм ати к равиш да т е з —т е з тор ай и б туради. Н и к оти н
Зузгалиш ни зу ж а й р а д а н зуж ай р ага утказувчи синапсларга зам таъ си р