Болалар ва ўсимларнинг мускуллар фаолиятларининг физиологик хусусиятлари

Сузишга танлаш
усули жиддий хусусиятларга эга. Юқори спорт 
разрядига эга бўлган сузувчилар жуда яхши жисмоний ривожланишга 
эгадирлар: баланд бўй, пропорционал тана тузилиши ва ўпканинг 
тириклик сиғими яхши гидродинамик сифатларни таъмин этади.
13-жадвал 
Функционал самарадорлик даражасини комплкс баҳолаш чизмаси. 
Тест назорати 
натижаси 
Қондаги сут 
кислотасининг миқдори 
Баҳо, балларда 
Юқори (Кичик 
9 
Ўрта 
8 
Катта 
7 

---

Ўртача (X±δ) 
Кичик 
6 
Ўрта 
5 
Катта 
4 
Паст (>X+δ) 
Кичик 
3 
Ўрта 
2 
Катта 
1 
Сузишдаги муваффақиятлар одатда, сувдаги оғир кучланишларини 
ривожлантириш 
ўлчамлари, 
аниқланувчи 
спортчининг 
кучлилик 
борасидаги тайёргарлик даражаси билан таъминланади. Кучлилик 
имкониятларини баҳолаш учун фойдаланиладиган тестларга: баландликка 
сакраш, жойидан туриб узунликка сакраш, мушакларни оғирлик кўтариш, 
статик кучини аниқлаш, қўлларни турли холатларида эшкак эшишдаги 
асосий юкламани олиб бериш каби тестлар машғулотлар киради. 
Тенденцияларда 30- сониялик ишда тезлик кучлилик чидамлиликни ва 3 – 
дақиқалик тринажордаги ишда кучланишга чидамлиликни баҳолаш, сувда 
бир қўлига, бир оёғига оғирлик боғланган ва тўлиқ координация 
пайтларидаги баҳолар жамлангандан кейин кучлилик имкониятларидан 
фойдаланиш коэффитцент ва координация коэффитцентлари ҳисобланади. 
Бу пайтда сузиш техникаларини рационал равишда тўлиқ эгалланиши 
чидамлилик, тезлик ва кучлилик имкониятларини тўлиқ ривожлантириш 
имкониятини тўлиқ таъминловчи бўғинларнинг харакатчанлиги муҳим рол 
ўйнайди. Елка бўғинларидаги харакатчанлик қўлни орқага қайтаришдаги 
олинадиган минимал кенглик билан аниқланади.
Сузишга бўлган спорт қобилиятини башорат қилиш имкониятларини 
берувчи турғун белгилар қаторига тана скелетининг ўлчамлари, 
буғунларнинг харакатчанлиги, жисмоний (аэробли ва анаэробли) иш 
қобилияти, гидродинамик сифатлари, кучлилик кўрсаткичлари ва шахсий 
психологик хусусиятларини киритиш мумкин.