Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

7.1. Bolalar yoshida og`iz bo`shlig`i shilliq pardasining shakllanishi va 
fiziologik xususiyatlari, o’g’iz bo’shlig’i mikroflorasi 
Insonlar, jumladan bolalar og`iz bo`shlig`ining barcha sohalari shilliq parda 
bilan (Lamina mucosa) qoplangan bo`lib u ikki qavat, alohida to`qimalardan 
iborat. 
1. Yuza qavati ko`p qavatli yassi epiteliy. 
2. Ostki qavati qo`shuvchi to`qima. 
Shilliq parda epiteliy qavati bazal membrana nomli parda orqali qo`shuvchi 
to`qima qavati bilan birikadi (membrana bazalium). Bazal membrana juda nozik 
fibrillyar argirofil tolalardan va mukopolisaxarid kompleksidan iborat bo`lib o`ziga 
xos barer vazifasini bajaradi. 

---

138 
Epiteliy qavati og`iz bo`shlig`ining barcha sohasida har – xil qalinlikda 200 
mkm dan – 50 mkm gacha bo`ladi. 
Shilliq parda epiteliysi asosan uch qavatdan iborat: 
1. Bazal hujayralar qavati. 
2. Tikanaksimon hujayralar qavati. 
3. Yassi hujayralar qavati. 
Bazal hujayralar qavatining hujayralari 
to`q rangga bo`yaluvchi, RNK 
ga boy sitoplazmaga ega va bu yerda hujayralar mitoz yo`li bilan doimo bo`linib 
ko`payib epiteliy qavatini tiklanishini (regeneratsiyasini) ta’minlab turadi. Bu 
hujayralar shakli asosan silindirsimon bo`ladi. 
Tikanaksimon hujayralar
yuza qavatda joylashib ko`p tomonli (poligonal) 
shaklda bo`ladi. Hujayralar sitoplazmasi ochroq bo`yaladi, pastki qavatlarida 
bo`linuvchi hujayralar uchraydi. 
Yassi hujayralar qavati 
tikanaksimon hujayralarning yassilanishidan hosil 
bo`ladi. 
Og`iz shilliq pardasining qo`shuvchi to`qimali asosi 
yumshoq 
shakllanmagan tolali biriktiruvchi to`qimadan tuzilgan bo`lib, qon tomir, hujayra 
elementlariga boy bo`ladi.
Xujayra elementlari:
plazmatik hujayralar, limfotsitlar, semiz hujayralar, 
fibroblastlar, makrofaglar, gistiotsit uchraydi.