Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

V. Antibakterial va antivirus terapiya 
Parodontitni davolashda uning patogenezi haq’idagi zamonaviy q’arashlarni 
hisobga olish zarur. Ma’lumki, konservativ terapiya o’z ichiga q’uyidagi 2 
komponentni, albatta, olishi shart: 
1 - anaerob bakteriyalarga nisbatan samarali
makrolidlar va azalidlar 
(eritromistin, oleandomistin, azitromistin, medikamistim), linkomistin va 
klindamistin, levomistetin va tetrastiklinlar, imidazol hosilalari (metronidazol, 
aminitrozol, tinidazol) kabi antibakterial preparatlar; 
2 – to’q’imalar regenerasiyasini ta’minlovchi va metabolik korrektor (gradeks, 
dalachoy, kalendula preparatlari va boshq’.) hisoblanuvchi immunomodulyatorlar. 
Parodontitda antimikrob kimyoviy terapiya o’tkazilishiga ko’rsatmalar: 

---

205 
- surunkali generalizastiyalashgan parodontitning xuruji; 
- parodontda ochiq’ kyuretaj va loskutli jarrohlik amaliyotlarining o’tkazilishi; 
- immun tizimida o’zgarish bo’lgan bemorlarda stomatologik davolashlar 
o’tkazilganda (q’on kasalliklari, q’andli diabet va h.k.); 
Parodontitda antibiotiklarni mahalliy q’o’llash parodontopatogen mikroblar 
eliminastiyasi uchun etarli bo’lmaydi, shuning uchun bunday hollarda antibiotiklar 
vena ichiga, mushak orasiga yoki ichish uchun tavsiya etiladi. 
Og’iz bo’shlig’i kandidozining davosi. 
Zamburug’larga q’arshi preparat - 
nistatin 10 kun mobaynida ovq’atdan so’ng 1000000 
TB
dan kuniga 4-6 mahal 
ichishga buyuriladi. Sutkalik doza 4000000 TBdan kam bo’lmasligi kerak. 
Tabletkalar maydalab, til ostiga q’o’yib, so’riladi, chunki ular oshq’ozon-ichak 
tizimida yomon so’riladi. Karamel shaklidagi dekamin preparati 1-2 karameldan 
kuniga 6-8 mahal (har 3-4 soatda) so’rilganda zamburug’larga q’arshi samarali 
ta’sir etadi. 1ta karamel 0,00015 g dekamin saq’laydi. Bir- ikkita karamel til ostiga 
yoki lunjga joylashtiriladi va preparat og’iz shilliq’ q’avati bilan ko’proq’ 
kontaktda bo’lishi uchun to’liq’ eriguncha, yutish harakatlarisiz ushlab turiladi. 
Amfoglyukamin kuniga 2 mahal 200000 TBdan ovq’atdan so’ng ichishga tavsiya 
etiladi.
Og’iz bo’shlig’i shilliq’ q’avati kandidozining og’ir o’tadigan shakllarida 
amfoteristin V har bir kg tana og’irligiga 250 TBdan (davolash kursi uchun 
2 000 000 TB gacha) va mahalliy ko’llash uchun maz ko’rinishida buyuriladi. 
Preparat yaxshi rezorbtiv ta’sir ko’rsatadi. 
Diflyukan preparatining zamburug’larga q’arshi ta’siri yaq’q’olroq’ namoyon 
bo’ladi. U kapsula ko’rinishida 50-100 mgdan (kasallikning og’irlik darajasiga 
q’arab) sutkasiga 1 marta tayinlanadi. Diflyukanning organizmda yarim 
parchalanish davri
uzoq’ davom etadi.
Og’izning q’urishini kamaytirish va zamburug’li floraga ta’sir etish uchun 2-
3% li kaliy yodid eritmasi kuniga 1 osh q’oshiq’dan 2-3 mahal ovq’atdan keyin 
tayinlanadi. Yod fungistatik ta’sirni namoyon q’iladi. Bundan tashq’ari yod so’lak 
ajralishini kuchaytiradi. Kandidoz bilan kasallanganlar yuq’ori kaloriyali 

---

206 
mahsulotlar bilan ovq’atlanishlari lozim (tez hazm bo’luvchi uglevodlar miq’dorini 
kamaytirgan holda). Ichish uchun PP, C, va B (B
1
, B
2
, B
6
) guruhi vitaminlari 
tavsiya etiladi. 
Mahalliy davo.
Applikastiya q’ilish va og’iz shilliq’ q’avatiga surish uchun 
0,5 % li dekamin mazi, amfoteristin B mazi (30 000 TB/g), klotrimazol (kanesten) 
ning 1% li mazi va 1% li eritmasi q’o’llaniladi.
Og’izning shilliq’ q’avati va lablar anilin bo’yoq’larining eritmalari: birinchi 
navbatda binafsha (genstian binafshaning 1-2% li eritmasi, 2% li metilen ko’ki, 
fukorstin eritmasi) rangli bo’yoq’ bilan ishlov beriladi. Og’iz bo’shlig’i 
ishq’oriyligini oshirib, zamburug’larga ta’sir ko’rsatuvchi vositalar ham 
samaralidir. Bu maq’sadda ―Siteal‖, natriy gidrokarbonatning 2% li eritmasi, 2% li 
bor kislotasi eritmasi bilan chayish q’o’llaniladi. Kamida 1stakan eritma 1 marta 
chayish uchun ishlatiladi va bu jarayon kuniga 5-6 marta takrorlanadi.