Bog‘lanish va bog‘lanish reaksiyalari. Kuch momenti

Kuchning nuqtaga nisbatan momenti vektori.

Kuchning nuqtaga nisbatan momenti vektor kattalik bo‘lib, u moment markaziga qo‘yiladi va moment markazi hamda kuchning ta’sir chizig‘i orqali o‘tgan tekislikka perpendikulyar holda shunday yo‘naladiki, uning uchidan qaraganda, kuch jismni soat mili harakat yo‘nalishiga qarama qarshi yo‘nalishda aylantiradi (1.13- rasm).

1.13-rasm	1.14-rasm

Agar, kuch qo‘yilgan A nuqtaga, moment markazi O nuqtadan o‘tkazilgan radius

vektorni 𝑟⃗ desak, nuqtaga nisbatan kuch momentining vektori quyidagicha ifodalanadi:

→ → _→ →

M₀ (F )  rxF.
Chunki, bu vektor ko‘paytmaning moduli:
(1.4)

→ ^→ → ^↼

rxF  rF sin(r ^ F)  rh
(1.5)

ga teng bo‘lib, yo‘nalishi, vektorlar algebrasidan, 𝑟⃗ va 𝐹^⃗ vektorlar yotgan tekislikka perpendikulyar bo‘lib (5.1b-rasm), uning uchidan qaraganda r⃗ ni 𝐹^⃗ vektor ustiga, kichik burchak orqali tushirish uchun, soat milining aylanishiga teskari yo‘nalishda burish kerak.

Demak, 𝑟⃗𝑥𝐹^⃗ ko‘paytmaning moduli nuqtaga nisbatan kuchning momenttiga teng bo‘lib, yo‘nalishi 𝑀^⃗⃗_𝑂(𝐹^⃗) yo‘nalishi bilan ustma-ust tushadi.

Binobarin, kuchning nuqtaga nisbatan momenti vektor, moment markaziga nisbatan kuch qo‘yilgan nuqta radius vektorini kuch vektoriga vektorli ko‘paytmasiga teng bo‘lar ekan.

5.