Боғча тарбияланувчиларини мактабга тайёрлаш

Кириш
Диссертация мавзусинингасосланиши ва долзарблиги. Мактабгача 
таьлимда «Болажон»
1
дастури, бошланғич таълимда “ Узвийлаштирилган
Давлат таълим стандарти ва ўқув дастури” каби меъёрий хужжатлар 
мактабгача ва бошланғич таълимга алохида талаблар қўймоқда
2
. Уларда 
мактабгача таълим ва бошланғич таълимни интеграциялаш масаласига илмий 
ва илмий методик қарашнинг ўзига хос хусусиятлари атрофлича ёритиб 
берилган. Мактабгача ва бошланғич таълим самарадорлигини оширишда 
ўзаро алоқанинг ҳамкорликдаги мақсадга мувофиқ томонлари кенг изоҳлаб, 
таъкидлаб ўтилган. Айниқса бошланғич таълимда савод ўргатишнинг (энг 
оддий ўқиш ва энг оддий ёзув) кўникма ва малакаларининг сифат ва 
салмоғиини кўтаришда махалла ва мактаб ҳамкорлигининг муҳим 
омилларидан бири эканлигини ҳаётимиз яққол кўрсатиб турибди. Оила, 
боғча, махалла ва мактаб ҳамкорлигининг барча қирралари мактабгача ва 
бошланғич таълимни мувофиқлаштиришнинг педагогик ва психологик 
асослари, манбалари ҳисобланади. Ишда уларни мувофиқлаштиришнинг
айрим ҳусусиятлари атрофлича ёритиб, таҳлил қилиб берилди. Мавзунинг 
долзарблиги ҳам мана шунда. Чунки шу пайтгача мактабгача ва бошланғич 
таълимни бир-бирига боғлаш, уларни мувофиқлаштиришнинг педагогик ва 
психологик хусусиятларининг айрим масалаларига бағишланган алоҳида, 
махсус тадқиқот иши ,фикрлар мулоҳазалар, мақолалар ҳам эълон 
қилинмаган. 
Тадқиқот объекти ва предментининг белгиланиши. Ишни ўзига хос 
таянч тажриба майдонлари аниқлаб олинди. Қўқон шаҳардаги 30, 37- 
боғчалар ва 33, 15, 1,ва 27- мактаблари асосий объект сифатида белгиланди.
Боғчаларнинг, катта гуруҳлари,мактабларнинг бошланғич синфлари, хусусан 
1-синфларидаги таълим айнан савод ўргатиш дарслари боғча таълими ва 
бошланғич таълимнинг азалий анъаналари, яъни уларнинг муносабатлари, 
алоқаларининг изчиллигига асоланган ҳолда шу кунги боғча ва бошланғич
1. 
“Болажон” таянч ўқув дастури 2010 йил 
2. 
“Узвийлаштирилган ДТС ва ўқув дастури (1-4-синфлар) 2010-йил

---

6 
таълимнинг бир-бирига боғлиқлиги, уларнинг интеграциясидаги замонавий 
тамойилларини қўллаш кутилган натижаларга эришиш асосий мақсаддир.
Бунда “Болажон” таянч ўқув дастури ва “Узвийлаштирилган ДТС ва ўқув 
дастури ” нинг параметрларига асосланади
1
. Шунингдек, боғча, ҳам 
мактабгача таълимнинг мазмуни моҳиятини белгиловчи “Болажон” таянч 
дастурини боғча таълимини ривожлантириш, такомиллаштириш, сифат ва 
самарадорлигини оширишдаги салмоғи атрофлича таҳлил қилиб берилди. 
Унинг бошланғич таълимни мувофиқлаштирига қўшган жиддий ҳиссаси ва
мантиқийлиги ҳақида фикр-мулохазалар берилди. Мазкур дастурнинг савод
ўргатиш дарслари дастурининг яратилишига асос бўлганлиги, “Алифбе” ва 
“Ёзув дафтари” унинг мантиқий давоми эканлиги ёритиб берилди
2
. Унинг 
савод ўргатиш дарсларининг сифатини оширишдаги ўрни изоҳлаб берилди.