Biznesni rejalashtirish

“BIZNESNI REJALASHTIRISH”
fanidan


MASALALAR


Korxonaning strategiyasini shakllantirish


1-Masala
Korxona fotoapparatlar, kinokameralar va yuqori aniqlikdagi optik jihozlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashgan. Oxirgi yillarda yangi mahsulot turi hisoblangan videokameralarni ishlab chiqarish ham o’zlashtirilgan. Korxona mahsulotlarining iste’molchilari bo’lib Rossiya Federatsiyasi, yaqin xorijiy mamlakatlar hamda rivojlanayotgan mamlakatlar va G’arbiy Evropa mamlakatlari hisoblanadi. Shuningdek, optik priborlarning asosiy iste’molchilari bo’lib meditsina va mudofaa hisoblanadi. So’nggi ikki yildagi mahsulot ishlab chiqarish hajmi va bozor ulushi quyidagi jadvalda aks ettirilgan bo’lib, ma’lumotlar asosida BKG matritsasini qo’llab korxonaning mahsulot strategiyasini shakllantiring.
Asosiy ko’rsatkichlar

Mahsulot turlari	Mahsulot hajmi (ming AQSH dollari)		Bozor ulushi (foizda)
	2018	2019	Korxona	Raqobatchilar
Rossiya va yaqin xorijiy mamlakatlar uchun fotoappatarlar	2900	2500	34	17
Rivojlanayotgan mamlakatlar uchun fotoapparatlar	590	649	33	21
G’arbiy Evropa uchun fotoapparatlar	90	130	5	7
Rossiya va yaqin xorijiy mamlakatlar uchun kinokameralar	1850	2405	11	9
Rivojlanayotgan mamlakatlar uchun kinokameralar	280	448	15	10
Rossiya va yaqin xorijiy mamlakatlar uchun videokameralar	60	100	1	7
Armiya uchun optik priborlar	580	348	40	18
Meditsina uchun optik priborlar	980	686	16	16
Mudofaa sanoati korxonalari uchun optik priborlar	900	400	2	4

Masalaning echimi: bunda avvalo sotish hajmining o’zgarishi, bozordagi nisbiy ulush, mahsulot turining umumiy ishlab chiqarish hajmidagi ulushi kabi ko’rsatkichlar aniqlanadi.

Hisob natijalari quyidagi jadvalda aks ettiriladi:
Hisob natijalar

Ko’rsatkichlar	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Sotish hajmining o’zgarishi (2/1)y	0.86	1.1	1.44	1.3	1.6	1.66	0.6	0.7	0.44
Bozordagi nisbiy ulushi (3/4)x	2	1.57	0.71	1.22	1.5	0.14	2.22	1	0.5
Mahsulot turining umumiy ishlab chiqarish hajmidagi ulushi(% da)	32.61	8.47	1.7	31.37	5.84	1.3	4.54	8.95	5.22

Birinchi ko’rsatkich 2019 yil natijalarini 2018 yil natijalariga bo’lish yo’li bilan aniqlanadi. Ikkinchi ko’rsatkich korxonaning bozordagi ulushini raqobatchilar ulushiga bo’lish yo’li orqali aniqlanadi. Uchinchi ko’rsatkichni aniqlash uchun avvolo 2019 yil bo’yicha jami sotish hajmi aniqlanadi. Har bir mahsulot turi bo’yicha sotish hajmi umumiy hajmga bo’linib 100 ga ko’paytiriladi.

Quyidagi strategik qarorlar qabul qilinishi mumkin:

• 
  mahsulotni mahsulot portfelidan olib tashlash;
  
• 
  mahsulot strukturasini o’zgartirish;
  
• 
  bozor ulushini o’zgartirish;
  
• 
  investitsiyalash jarayonini kengaytirish;
  
• 
  investitsiyalar ustidan qat’iy nazoratni olib borish va investitsiyalarni mahsulot turlari orasida qayta taqsimlash;
  
• 
  “yulduzlar” ni mustaxkamlash va ehtiyot qilish;
  
• 
  “sog’in sigirlar” uchun yo’naltiriladigan kapital qo’yilmalardan oqilona foydalanish hamda ular ustidan qat’iy nazoratni o’rnatish;
  
• 
  “yovvoyi mushuklar” ustida tadqiqotlarni chuqurlashtirish, ularni “yulduzlar”ga aylantirish;
  
• 
  “itlar” dan voz kechish.