Fuqarolik nikohi (birgalikda yashash) – bu ro’yxatdan o’tmagan huquqiy munosabatlarga ega bo’lgan erkak va ayolning birgalikda yashashidir. Bunday munosabatlarning tarqalishiga sanoatlashtirish, axloqni liberallashtirish jarayonlari, turli mafkuralar va boshqalar yordam berdi.
To’liq bo’lmagan oilalar yoki bitta ota-onasi bo’lgan oilalar, ajrashish, turmush o’rtog’idan birining vafot etishi yoki ayol tomonidan nikohsiz bola tug’ilishi natijasida vujudga keladi. Asosan, bu tendentsiya ayolning bunday oilalarda tugashi bilan bog’liq. Ammo, agar ilgari turmushga chiqmagan ayol tomonidan bola tug’ilishi sharmandalik deb hisoblansa, bugungi kunda ko’plab jamiyatlarda bu haqiqatga qarashlar o’zgargan.
Yaqindan o’rganish ob’ekti sifatida bir jinsli oilalar nisbatan yaqinda paydo bo’ldi. Shu paytgacha dunyoda bir jinsdagi odamlarning birgalikdagi turmushini oila deb hisoblash mumkinmi, bir jinsli nikohlarni qonuniylashtirish zarurmi, ularga farzand tarbiyasida ishonib topshirish mumkinmi va hokazolar haqida munozaralar mavjud. Ushbu masala bo’yicha ko’plab tadqiqotlar I. Konuga tegishli. Muallif ta’kidlashicha, inson ilgari muhitda 14 yoshda o’sgan va tarbiyalangan, uning keyinchalik yashaydiganidan jinsiy yo’nalishini kuchliroq shakllantirishga sezilarli ta’sir qiladi. Gomoseksual juftliklar orasida ittifoq ichidagi munosabatlarga har xil munosabatda bo’lgan juftliklar mavjud. JSSV – shunda ulardan biri munosabatlarni qonuniylashtirishni va oila yaratishni istaydi, jinsiy ozchiliklarning huquqlarini tenglashtirishga kurashadi. Ba’zilar uchun bu ko’ngil ochish shakli, lekin shu bilan birga xulq-atvorni namoyish etish istagi, o’z huquqlari uchun kurashdir. Kimdir har qanday yo’l bilan o’zlarini yashirishni istaydi, bu psixoseksual muammolarga olib keladi. Bir jinsli nikoh ko’pincha heteroseksual oilalarga o’xshash muammolarga duch keladi. Bularga – ichki mehnat taqsimoti, moliyaviy boshqaruv, ishlab chiqarish, o’zingizning turmush tarzingiz va boshqalar kiradi. Ayniqsa, bahsli va bahsli bir jinsli oilalarda bolalarni tarbiyalash masalasi gumon ostida qolmoqda. Ammo qanday qilib to’liq tushunilmagan bir jinsli oila bola ruhiyatiga ta’sir qiladi. Bu haqda ko’pincha tashvishlanish bo’ladi, bir jinsli oilalarni ajralish holatida bolani vasiylikka olish, asrab olish yoki berish huquqidan mahrum qilish uchun bahona bo’lib xizmat qiladi. Bugungi kunda bir jinsli nikoh Niderlandiya, Belgiya, Ispaniya, Kanada, Norvegiya, Shvetsiya, Portugaliyada, AQShning ayrim shtatlarida va boshqa mamlakatlarda qonuniylashtirilgan.
Yolg’izlikka moyillik ko’plab odamlar ta’lim va martaba uchun ko’p vaqt sarflashlari bilan bog’liq. Sheriklari vafot etgan qariyalarning katta qismi ham yolg’iz qolmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |