Birinchi yordam: bilishimiz zarur bo‘lgan 8 ta ko‘nikma

Nafas yo‘llarining tozalanishi ko‘pincha Geymlix usuli bilan bajariladi:
1. Jabrlanuvchi orqasiga turib oling.
2. Uni qo‘lingiz bilan qovurg‘asi tagidan quchoqlang.
3. Jabrlanuvchi qornini qattiq bosib, barmoqlaringizni ichkari qayiring.
Homilador ayollardan tashqari boshqa jabrlanuvchilar ko‘kragini bosmang, chunki bosim ko‘krak qafasining pastki qismida o‘tkaziladi.

• 
  Nafas yo‘li ochilmaguncha, ishni bir necha bor takrorlang.
  

Agar jabrlanuvchi hushini yo‘qotgan bo‘lsa, uni yotqizib oyoqlariga o‘tiring va qovurg‘a yoyini bosing.
Agar yod jism kichkina bola nafas yo‘liga tushgan bo‘lsa, uni qorin bilan to‘ntarib, kurak suyagi orasiga 2-3 marta urish kerak. Juda ehtiyotkor bo‘ling. Bola yod jismni tezda chiqarib tashlagan vaziyatda ham uni, albatta, vrach ko‘rigiga olib boring.
Qon ketishi
Qon ketishini to‘xtatish – bu qon yo‘qotishni oldini olish uchun o‘tkaziladigan chora-tadbirlardir. Qon ketishida birinchi yordam haqida so‘z borganda, tashqi qon ketishi nazarda tutiladi. Tomir turidan kelib chiqib ular kapillyar, vena va arterial qon ketishiga bo‘linadi.
Kapillyar tomirdan qon ketishi aseptik bog‘lam qo‘yish, shuningdek, qo‘l yoki oyoqdan qon ketayotgan bo‘lsa uni baland ko‘tarish bilan to‘xtatiladi.
Vena tomiridan qon ketsa, qattiq siqib turuvchi bog‘lam qo‘yiladi. Bunda yara bog‘lanadi: yaraga doka qo‘yilib, ustidan bir necha qavat paxta (yoki toza sochiq) ham qo‘yiladi. U qo‘lga mahkam qilib bint bilan bog‘lanadi. Mahkam bog‘langan venadan qon kelishi darhol to‘xtaydi.
Agar bog‘lam qon tufayli qattiq namlanib ketsa, yarani kaft bilan kuchli bosish zarur.
Arterial qon ketishini to‘xtatish uchun, tomirni qisish kerak.
1. Chakka
2. Jag‘
3. Uyqu
4. Bilak
5. Yelka
6. Qo‘ltiqosti
7. Son
8. To‘piq
Arterial qon tomirni siqish texnikasi: arteriyani barmoq yoki musht bilan suyakka qattiq siqish.
Arteriyani qo‘l bilan tezda topsa bo‘ladi. Shuning uchun bu usul samarali.
Agar jarohat tomir tugallanishida bo‘lsa, jgutdan foydalanish eng to‘g‘ri yo‘l bo‘ladi.