Bir nuqtada uchrashuvchi kuchlar sistemasini qo`shish, shunday kuchlar sistemasining teng tasir etuvchisini geometrik usulda aniqlash

1 - m a s a l a:Balandligi h=5 m va og’irligi Q=3 kN bo’lgan bir jinsli vertikal silindirik kolonna qattiq fundament ustida R=4 kN yukni ko’tarib turadi. Kolonnaning fundamentga bosimi va uning tepasidan hamda tagidan l₁=l₂=0,5 m masofada bo’lgan kesimlardagi zo’riqishlar topilsin.

1-shakl.


Ye ch i sh :Qirqish usulidan foydalanamiz. Kolonnaning yuqori tomonidagi SD_pq va SD_mn qismlarini tashlab yuboramiz va kolonnada qolgan A_pqV va A_mnV qismlarga tashlab yuborilgan qismlaridan tushadigan ta’sirni tegishli kuchlar bilan almashtiramiz. Buning uchun oldin kolonnaning tashlab yuborilgan qismlarining Q₁va Q₂ og’irligini topamiz:
Q₁=Q l_l / h = 3 0,5 / 5 = 0,3 kH
Q₂ = Q (h – l₂)/ h = 3 4,5 / 5 = 2,7 kH
Kolonnaning pq qismidagi zo’riqishni topamiz. Tashlab yuborilgan SD_pq qism pq kesimga kolonna o’qi bo’ylab pastga yo’nalgan R+Q₁ kuchlar ta’sir qilib turgan edi (1-shakl, b), ularning teng ta’sir etuvchisi N₁=P+Q₁=4+0,3=4,3 kN bo’lib, pq kesimdagi siquvchi zo’riqishdan iborat.
Kolonnaning mn kesimidagi zo’riqishni topamiz.
Tashlab yuborilgan SD_mn qism mn kesimga kolonna o’qi bo’ylab pastga yo’nalgan R+Q₂ kuchlar ta’sir qilayotgan edi (1-shakl, v), ularning teng ta’sir etuvchisi N₂=P+Q₂=4+2,7=6,7 kNbo’lib, u mn kesimdagi siquvchi zo’riqishdir.
Endi kolonnadan fundamentga tushadigan bosimni topamiz. AV fundamentga kolonna o’qi bo’ylab pastga yo’nalgan R+Q kuchlar ta’sir qiladi (1–shakl, g), ularning teng ta’sir etuvchisi:
N = P +Q = 4 + 3 = 7kN.
Xuddi ana shu yuklanish kolonnadan fundamentga tushadigan bosimdir.