«biologiya» kafеdrasi

Nazorat savollari:
1. Nafas olish genotipga va geografik kelib chiqishga bogliqmi?
2. O ‘simliklar nafas olishni qanday boshqaradi?
3. Nafas olish fermentlari faolligi qanday boshqariladi?


Vazifa.

1. 
   Tajribada kuzatillgan jarayonlarni uy sharoitida ham urug’ undirib yutuq va kamchiliklarni tahlil qilish.
   
2. 
   Tajriba o’tkazish ketma-ketligini kengroq tahlil qilib o’rganib kelish.
   

Laboratoriya ishi № 23.


Gorizontal mikroskop yordamida o’sishni kuzatish.

1. 
   Variant
   

Ishning maqsadi: Chigit va bug’doy urug’iga geteroauksin eritmasini ta’sir ettirib urug’larning o’sishini kuzatish.
Kerakli asbob va reaktivlar: 1.Chigit va bug‘doy urug‘i, 2. 0,01% li geteroauksin eritmasi, 3.Petri kosachasi, 3.Filtr qog‘ozi, 4.o‘lchov silindri, 5.pipetka, 6. millimetrlarga bo‘lingan qog‘oz yoki lineyka.
Umumiy tushuncha: Ma’lumki, o‘simliklarning o‘sish va rivojlanish jarayonida fitogarmonlar muhim ahamiyat kasb etadi.Fitogarmon deyishimizga sabab bu moddalar o‘simlik to‘qimalarida va organlarida hosil bo‘lib boshqa to‘qima va organlarga o‘z ta’sirini o‘tkazadilar
Fitogarmonlar o‘zlarining tabiati va ta’sir mehanizimiga qarab auksinlar, gibberellinlar va ingibitorlar kabi guruhlarga bo‘linadi.
Ish tartibi va topshiriqlar: Toza yuvilgan, Petri kosachasidan 10 ta olib ularning ichki qismiga fil’tr qog‘ozidan, qirqib qo‘yiladi. Olingan kosachalardan 5tasi g‘o‘za chigitini, 5tasi esa bug‘doy urug‘ini undirish uchun ajratiladi va ularning har bittasiga tartib raqami yozib qo‘yiladi. Birinchidan, beshinchigacha bo‘lgan kos’chalarda chigit, oltinchidan 10 chigacha bo‘lgan kosachalarda, bug‘doy urug‘ undiriladi. Tajribaga olingan har bir o‘simlik, 5 ta variant tizimida, har hil konsentrasiyaga ega bo‘lgan geteraauksin eritmalarida o‘stiriladi. Buning uchun birinchi variant kosalariga 10 ml dan disstillangan suv , qolgan variantlardagi kosalarga esa, 10 ml geterauksinning har hil konsentrasiyaga ega bo‘lgan eritmalari quyilib, Petri kosachalardagi fil’tr qog‘ozi ho‘llanadi. So‘ngra har bir variantdagi kosachalarga 5 tadan bir hil kattalikdagi g‘o‘za chigitidan va bug‘doy urug‘idan olib undirishga q’oyiladi. Urug‘larning hormal o‘sishini ta’minlash uchun Petri kosachalarini harorati 25-28ºC bo‘lgan, yorug‘lik tushmaydigan qorong‘i xonalarga yoki termostatga qo‘yiladi. Bir haftadan keyin tajribaga olingan urug‘larning ildiz o‘sishi, lineyka yoki millimetrli qog‘oz bilan o‘lchanadi va olingan ma’lumotlar jadvalga yozib olinadi. Tajribadan olingan natijalar , talabalar o‘rtasida muhokama qilinadi va ulardan tegishli xulosalar chiqariladi.
Jadval

Petri idish			Urug‘larning ildizi o‘sishi, cm
1	G`o`za chigiti	Distillangan suv
2	G`o`za chigiti	Geteraauksin 1% eritmasi
3	G`o`za chigiti	Geteraauksin 2% eritmasi
4	G`o`za chigiti	Geteraauksin 4% eritmasi
5	G`o`za chigiti	Geteraauksin 6% eritmasi
6	Bug`doy doni	Distillangan suv
7	Bug`doy doni	Geteraauksin 1% eritmasi
8	Bug`doy doni	Geteraauksin 2% eritmasi
9	Bug`doy doni	Geteraauksin 4% eritmasi
10	Bug`doy doni	Geteraauksin 6% eritmasi

2.