«biologiya» kafеdrasi

Ishning bajarilishi. Elodiya o‘simligi hajmi 100-200 ml bo‘lgan stakandagi suvga tushiriladi. O‘simlik solingan stakan, o‘zidan kattaroq bo‘lgan stakandagi suvga tushirilib, 200-500 vattli elektr chirog‘i bilan 40-50 sm uzoqlikdagi masofadan yoritiladi.
Ma’lum vaqt o‘tishi bilan elodiyaning kesilgan joyidan pufakchalar ajralib chiqa boshlaydi. Pufakchalarning chiqishi fotosintez jarayonining boshlanganligini bildiradi. Ajralib chiqayotgan pufakchalarni har bir 5 daqiqa davomida sanaladi va daftarga yozib olinadi. So‘ngra katta stakandagi suv bilan to‘kib tashlanadi va uning o‘rniga sariq ekran hosil qiluvchi K₂ Cr₂ O₇ eritmasi quyiladi.
Bu eritma ko‘k-binafsha nurlarning yutib, qizil nurlarni o‘tkazadi. Bu nur ta’sirida ajralib chiqayotgan pufakchalarning ham soni, har 5 daqiqa davomida sanaladi va yozib olinadi. Keyin esa, bu eritma boshqa idishga quyib olinadi va stakan 1-2 marta suv bilan yuvib tashlanadi. Endi stakanga mis sulfatning ammiakda to‘yingan eritmasi quyiladi va 40-50 sm masofadagi elektr chirog‘i bilan yoritiladi. Bu eritma o‘zidan ko‘k-binafsha nurlarni o‘tkazib, qolgan boshqa nurlarni tutib qoladi. Fotosintez jarayonida ajralib chiqayotgan pufakchalar sanaladi va daftarga yozib olinadi.
Tajriba davomida olingan natijalarga asoslanib, spektrning qaysi qismida fotosintez jarayonining tez ketganligi haqida xulosa qilinadi.


Nazorat savollari:
1. Kislorod miqdori fotosintezga qanday ta’sir qiladi?
2. Fotosintezda haroratning o‘mi.
3. Fotosintezda suvning roli va to‘qimalar suvliligining o ‘mi.


Vazifa.

1. 
   Fotosintez jarayonining o’tish mexanizmi haqida fan adabiyotlaridan ma’lumotlar yig’ib kelish.
   
2. 
   Tajriba natijalarini nazariy ma’lumotlar bilan bog’lab o’rganib kelish.
   

Laboratoriya ishi № 21.
Nafas olish koeffitsiyentini aniqlash.

1.