Biologiya kafedrasi

Ishni rasmiylashtirishga doir tavsiyalar. Olingan ma`lumotlarni bayonnomaga kiriting. Diurez intensivligining suv sinoviga va pituitrinning yuborilishiga bog`liqligini aks ettiruvchi egri chiziqni chizing. Pituitrinning ta`sir mexanizmini tushuntiring.
26-LABORATORIYA ISHI

mavzu: Buyrak anatomiyasi. Siydikning sifat taxlili.

13.1.1. Siydik miqdorini aniqlash

Siydikni sutkadagi miqdori (diurez) 1000 dan 1600 ml oralig`ida. erkaklarda uning o`rtacha miqdori 1500 ml, ayollarda – 1200 ml. Siydik miqdori 500 ml dan kam yoki 2000 ml dan ortiq bo`lsa, patologiya hisoblanadi. Siydikni ajralishi vazopressin - antidiuretik gormon tomonidan boshqariladi, u buyrak kanalchalarining distal (pastki) qismlarida suvni reabsorbtsiya qilinishiga ta`sir ko`rsatadi. Qondagi antidiuretik gormon (ADG) tsiklik oktapeptid bo`lib, gipofizni orqa qismidan ajraladi, tomirlarning silliq mushaklariga va buyrakning siydik yig`uvchi naychalariga ta`sir ko`rsatadi. Vazopressinning 1- turdagi retseptorlari (V<sub>1</sub> –retseptorlari) orqali tomir silliq mushaklari qisqarishi boshqarilsa, buyrak kanalchalari hujayralari orqali vazopressinning 2-tur retseptorlari (V<sub>2</sub> –retseptorlari) bog`lanadi. V₂ –retseptorlar buyrakda adenilattsiklaza fermentini stimullashi natijasida tsAMF (3¹,5¹ AMF) hosil bo`ladi va to`qimada proteinkinaza A faollashadi. Ushbu kaskadli signallar oqibatida plazmatik membrananing suvga o`tkazuvchanligi ortadi. Bu holat suvni osmotik gradient bo`yicha kanalchalardan qon tomirlariga o`tishi va qondan ajralishiga sharoit yaratadi. ADG gormonini buyrakda osmotik kontsentratsiyasiga ta`siri buyrak funktsiyasini hal qiluvchi omillaridan hisoblanadi.