Biokimyo va molekulyar biologiya

20 – laboratoriya mashg`uloti

Murakkab oqsillar tarkibini o‘rganish
Murakkab oqsillar makromolekulalari tarkibiga aminokislotalardan tashqari oqsil tabiatiga ega bo‘lmagan moddalar-nuklein kislotalar, lipidlar, pigmentlar, fosfat kislotasi, metallar va boshqalar kiradi. Ular prostetik guruh deb nomlanadi. Prostetik guruhning tabiatiga ko‘ra murakkab oqsillar nukleoproteidlar, xromoproteidlar, glikoproteidlar, fosfoproteidlar, lipoproteidlar, metalloproteidlar va boshqalarga ajratiladi.

Xromoproteidlar-o‘zining prostetik guruhi sifatida bo‘yalgan moddalarni tutadigan murakkab oqsillar hisoblanadi. Ba’zilari temir, boshqalari mis, magniy, ayrimlari flavoproteinlar, rodopsinlarni tutadi. Xromoproteinlarga moddalar almashinuvida muhim ahamiyatga ega oqsillar kiradi. Qonning bo‘yoqli moddasi-gemoglobin, muskullar xromoproteidi-mioglobin, fermentlardan-katalaza, sitoxromoksidaza, peroksidazalar ham temir tutuvchi oqsillar sarasiga kiradi. Mis tutuvchi oqsillarga o-difenoloksidaza (polifenoloksidaza) va askorbinatoksidazalar kiradi, ayrim umurtqasiz hayvonlar qonida va boshoyoqli mollyuskalar gemolimfasida gemotsianin kabi proteidlar ham shunday oqsillar qatoridan hisoblanadi. Flavoproteidlar fermentativ xususiyatlarni amalga oshirib, degidrogenizatsiyalash reaksiyalarini katalizlashadi, ya’ni organik birikmalardan vodorodni ajralishini amalga oshiriladi.

So’lakdan mutsinni ajratish.

Reaktivlar: a) yangi olingan so’lak; b) sirka kislota, konsentrlangan.

Probirkaga 2-3ml so’lak solinib, ustiga tomchilatib sirka kislotasi solinadi. Mutsin cho’kmasi kuzatiladi.