Biokimiyaning qisqacha tarixi

BIOKIMYOVIY JARAYONLAR VA TEKSHIRISH USULLARI

Biokimyoviy jarayonlar odam va yuqori darajada rivojlanishi hayvonlar organizmida neytral muhit va normal haroratda katta tezlikda kechadi. Ushbu xususiyatning asosiy omili hujayralar tarkibidagi erigan katalizatorlar - fermentlar bo’lib, ular о’zlari mas'ul bo'lgan birorta yoki bir necha maxsus reaksiyalarni faollashtirish imkoniyatiga ega. Ma’lumki, hujayra tarkibiy qismlari yuqori molekulali birikmalardan iborat bolib, qurilishi bir xil yoki o'xshash monomerlarning polimerlanishi natijasida hosil bo'ladi. Biologik polimerlar ichida eng amiyatlisi oqsillar va nuklein kislotalar hisoblanib, ular qatoriga murakkab oqsillar ko’rinishidagi fermentlar ham kiradi.

Har qanday kimyoviy birikma hujayrada kechayotgan fizik- kimyoviy va fiziologik sharoitlar ta’sirida har xil korinishdagi ozgarishlarga uchrashi mumkin. Bunday vaziyatlarda organizm boshqaruvchi mexanizmlarini o'zaro kelishib ishlashi va ular ta’sirida hujayradagi modda almashinuvi jarayonlarining yo'nalishi lozim bo'lgan sharoitga imkon qadar moslashishi talab qilinadi. Organizmning normal va patologik holatlarida olingan axborotlarni tahlili sodir bo'lgan fizik-kimyoviy ozgarishlami baholashda, biokimyoviy tekshirishlar natijasini tushunishda nihoyatda muhim, chunki hujayra va to'qimalardagi kuzatilayotgan korsatkichlar asosida butun organizm faoliyati tog'risida fikr yuritiladi va kerakli chora-tadbirlar ko'riladi. Qo'yilgan vazifani amalga oshirishda biokimyoviy tekshirish usullari bilan yaqindan tanish bo'lish va undan ma’lum ish sharoitida maqsadga muvofiq foydalanish zaruriyatidir.