"Biofizikadan amaliy mashg’ulotlar" o’quv qo’llanmasi umumiy biofizika kursining fizikа-kimyo va elektrobiologiya bo’limlariga taаlluqli amaliy mashg’ulotlarning nazariy va amaliy masalalarni o’z ichiga oladi

 
2- laboratoriya ishi 
Suvning kollodiy membrana orqali elektroosmotik tezligini o`lchash, membrana 
yuzasidagi ζ-potensiali va zaryadlar zichligini hisoblab topish. 
Ish uchun zarur vositalar
: kollodiy membrana o`rnatilgan elektroosmos asbobi, tok 
to`g`rilagichi, sekundomer. 
Elektroosmos asbobi bilan tanishib chiqgach, kapillyar naychadagi suyuqlik meniskining 
holati belgilab olinadi va asbob elektrodlari tok to`g`rilagichi elektr tarmog`iga ulanib, asbobga 
100 V kuchlanishli tok beriladi. Berilgan kuchlanishga mos keladigan tok kuchi yozib olinadi. 
16-rasm, Suvning elektroosmotik tezligini o`lchashga mo`ljallangan asbobning ko`rinishi:1-mis elektrodlar, 
2-agarli snfonchalar. 3-agarli naychalar, 4,6-mis sulfat va kaliy xlorid eritmalari quyilgan qutichalar, 5-
plekoiglass plastinka, 7-rezina probkalar, 9-kapillyar naycha, 10-plastmassa nay, 11-kollodiy membrana, 12-
suv quyilgan stakan.
Sekundomer yordamida suyuqlikning kapillyar bo`ylab ma`lum bir masofani (masalan, G 
yoki 2 sm) bosib o`tishi uchun ketgan vaqt o`lchab olinadi. Shu xildagi o`lchash ishlari 
elektrodlar qutblik holatlarining o`zgargirilish sharoiti uchun ham bajariladi. Har bir yo`nalish 
uchun kamida 8-10 o`lchash bajarilishi shart. Olingan ma`lumotlar asosida, dastlab, o`rtacha 
vaqt, keyin esa, suyuqlikning hajm tezligi hisoblab topiladi. Oxirida 2-tenglama orqali poralar 
potensiali va nihoyat 4-tenglama yordamida membranadagi zaryad zichligi hisoblab topiladi. 
Eslatma. Tajriba uchun kaliy xloridning 1-10
-3
eritmasi tavsiya etiladi. Mazkur eritmaning solishtirma elektr 
o`tkazuvchanligi 18°C da 0,1291-10
-3
Om
-1
sm
-1
ga teng. Ion atmosfera qalinligi, berilgan konsentratsiya sharoitida, 
taxminan 290 A ni tashkil etadi.
 
 
2-laboratoriya ishi