Beynin I i m I i -js

çalıştığınızı varsayın. Bunları çözüm lem ek için sürücü psikoloji­
si hakkında bazı modellere de ihtiyacınız olduğunu fark etmeniz
fazla zaman almayacaktır. Vidaların uzunluğunu ya da bujilerin
yanma verimliliğini araştırmayı önerecek olursanız, işinizi kaybe­
dersiniz. Çünkü bunlar, trafik sıkışıklığını anlam ada işinize yara­
mayacak açıklama düzeylerini oluşturur.
Tüm bunlar küçük parçaların önem taşım adığı anlam ına gel­
mez; çünkü taşırlar. Beynin işleyişinde gördüğüm üz gibi, narkotik
madde ilavesi, sinirsel iletici düzeylerinin değiştirilm esi ya da gen
m utasyonu bir kişiyi kendisi yapan özelliklerde büyük değişimlere
neden olabilir. Benzer biçimde, vida ve bujilerde yaptığınız deği­
şiklikler de motorun farklı biçimde çalışm asını sağlayarak arabayı
hızlandırabilir ya da yavaşlatabilir ve böylece diğer arabaların ona
çarpma olasılığını yükseltebilir. Ö yleyse sonuç açık: Trafik akışı
parçaların bütünlüğüne bağlı olsa da, anlam lı denebilecek hiçbir
şekilde parçalara eşit değildir. Simfıson A ilesi programının neden
komik olduğunu anlamak istiyorsanız, plazma ekran televizyonu­
nuzun arkasındaki transistor ve kapasitörleıi incelemek sizi fazla
ileriye götürmeyecektir. Elektronik parçaların ayrıntılarını büyük
ölçüde ortaya çıkarabilir, hatta elektrikle ilgili olarak daha önce­
den bilmediğiniz bir iki şey de öğrenebilirsiniz ama bu. sizi mizahı

---

H Ü K Ü M D A R L I K T A N S O N R A Y A Ş A M
anlamaya daha yakın kılm ayaeaktır. S im p so n A ile si’ni seyredebil­
meniz tam am en transistörlerin bütünlüğüne bağlı olsa da, parça­
ların kendileri hiç de k om ik değildir. Benzer şekilde, zihin de n ö ­