Beynin I i m I i -js

M oniz’in takipçisi Walter Freeman ise, psikiyatrik hasta bakımını
üstlenen kuruluşların etkili tedavi yöntem lerinden yoksun olduğunu
fark etmiş ve lobotom iyi, büyük grupları tedaviden kurtarıp gündelik
yaşamlarına kavuşturmanın elverişli bir yolu olarak görmüştü.
Ancak yöntem , ne yazık ki insanları tem el biyolojik haklarından
etmekteydi. Sorun, asi bakımevi hastası R andle M cM urphy’nin
yetkililere başkaldırdığı için cezalandırıldığı, Ken K esey’nin Guguk
Kuşu (O ne Flew O v e r the C u c k o o ’s N est) rom anında uç noktaya
taşınmıştı. R om anda M cM urphy, sonunda bir lob otom i ameliya­
tı geçirme talihsizliğini yaşar. Canlı ve neşeli kişiliğiyle koğuştaki
başka hastaların yaşamlarına vurulan kilidi açm ayı başarmış olan
adam, artık bir sebzeye dönüşm üştür. M cM u rp h y’nin bu yeni du­
rumuna tanık olan yum uşak başlı arkadaşı “ Şef” Bromden, di­
ğer koğuş üyelerinin, liderlerinin düştüğü bu aşağılayıcı dıırıınuı
görm esine izin vermeden onu bir yastıkla boğm a iyiliğini vapur.
M oniz e N obel Ödülü kazandıran frontal lo b o to m i, suçlu davra-
1S4

---

S
0
U H M
1
.U T U T U I . A R İ I, İ R I. i K S O R U S U N K 
1
)
1
’, N Ö Z Ü N D K Y A N L I Ş T I K ?
tunlarının cKı/cItilmesinde artık doğru bir yaklaşım olarak görül­
memektedir. ~s
İyi ama lobotom i sııya engel oluyorsa, neden uygulanmasın? Bu
noktadaki etik sorun, bir devletin, vatandaşını ne ölçüde değiştir­
mesine i/in vermek gerektiğidir. Bana sorarsam /, modern nöro-
bilimin karşı karşıya olduğu belirleyici sorunlardan bir tanesi de
budıır: Beyni giderek daha fa/la anladıkça, hükümetlerin de onun­