Beynin I i m I i -js

tur. Birincil görm e korteksinin büyük bölüm ü hasar görmüş ve
>3*

---

I N C O G N I T O
görm e alanının yarısını artık görem ez hale gelm iş bir hasta düşü­
nün. Deneyi yapan kişi olarak elinize kartondan kesilm iş bir şekil
alıyor, göremediği tarafa tutuyor ve ona soruyorsunuz: “ Burada ne
görüyorsunuz?”
“Hiçbir fikrim y o k ,” diye yanıtlıyor sizi. “ G örüş alanım ın o ta­
rafı karanlıkta.”
“Biliyorum ,” diye yanıtlıyorsunuz, “am a yine de bir tahminde
bulunun. Burada bir daire mi, kare m i, üçgen mi görüyorsunuz?”
Yanıt: “Gerçekten söyleyem eyeceğim . H içbir şey görmüyorum.
O tarafım kör.”
Israr ediyorsunuz: “Evet, evet, biliyorum. A m a tahm in edin işte.”
Sonunda, çileden çıkm ış halde şeklin bir üçgen olduğu tahmi­
ninde bulunuyor. Üstelik doğru da söylediği. O lasılıkların öngör­
düğünden fazlasını başarmış durum da
.35
Kör olduğu halde, sezgi­
leriyle zar zor da olsa bir şeyler söyleyebiliyor ki, bu da beynindeki
bir şeylerin aslında görebildiğinin bir göstergesi. Ve bu bir şeyler de,
görm e korteksinin bütünlüğüne bağım lı olan bilinçli bölüm değil.
Kör görüşü adını alan bu olgu, bilinçli görm e yetisinin kaybolduğu
durumlarda, korteks altı (subkortikal) fabrika işçilerinin normal
programlarını sahne arkasında yürütm eye devam ettiklerini gös­
terir. Sonuçta, beynin bazı parçalarının (örneğim izde, korteksin)
çıkarılm ası, bu parçalar kadar iyi olm asa da aynı şeyi yapabilen
başka yapıların varlığını ortaya çıkarır. N ö r o a n a to m ik açıdan bu
o kadar da şaşırtıcı değildir aslında. N e de olsa sürüngenler, hiç
korteksleri olm adığı halde görebilm ektedirler. Bizim kadar iyi gö­