Берунийнинг «Хиндистон» асарида юнон эстетикаси тал=ини



Download 412,88 Kb.
Pdf ko'rish
bet13/20
Sana05.01.2021
Hajmi412,88 Kb.
#54962
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20
Bog'liq
abu rajhon berunijning estetik qarashlari

Ko’r ma -purona -  toshbaqa  haqida .  4.  Varoha - puro na   cho ’chqa 

h a q i d a .   5 . N a r o s i m h a - p u r o n a - s h e r   b o s h l i   o d a m .  



6 . V o m a n a -

k i c h r a yi b ,  

b u j m a y i b  

q o l g a n  

d e v .  

7 . V o j u - p u r o n a - s h a m o l .  

8 . N a n d a - p u r o n a -   M a h o d e v a n i n g     x i z m a t c h i s i .   9 . S k a n d a - p u r o n a -

Mahodevaning  o’g ’li .  10 .Odit’ya - purona ,  Barohi m  haqida  va 

h o k a z o .  

Shundan   so ’ng  Beru ni y  «Bx agava - Gita »kitobidan   Vasudeva 

o ’g ’li   Krishna     va   Arjuna     o ’rtasidagi   voqeala r  bobida  Tangri 

tilidan bunda y  so ’zl ar a ytilganligini keltiradi:   

«Men   ha mma   nars a man .  Men   boshqalard ek  tug ’ilib,  yashab , 

ke yin   o ’luvchi 

e ma s man .  Ishi m 

uchun 


mukofot  olishn i 

mo ’l jalla ma yma n  h a m.  Do ’stlik    yoki  dush manlik  sababli  bir 

tabaqani   qo ’yib,  boshqa  t abaqa   tarafdori   ham  bo ’l ma yma n. 

Y a r a t g a n i m n i n g   h a m m a s i g a   b a r c h a   z a r u r   n a r s a l a r n i   b e r d i m 

(ma salan ,  dehqonga   er,o mo ch,  ho ’ki z,  u rug ’lik,  bog ’bonga -

ko ’chatl ar,  ula molarg a   bi li ml ar.)  ma n a   shu  si fatla ri m  bilan   meni 

tanigan ,  o ’z  ishini  ba jarishda    me ng a    o ’xshab,  t a ’madan  uzoq 

turgan   kishining  bandi  echilishi  (ya ’ni ,  ruhining    badan   qafasidan 

ozod bo ’lishi) yoki bu  dun yodagi  mu shkullari  osonlashadi ».  

B e r u n i y  

v e d a l a r  

v a  


p u r a n a l a r  

k a b i  

h i n d l a r n i n g  

h i k m a t l i ,  

d o n i s h m a n d l i k   k i t o b l a r i d a   N o r o ya n a   h a q i d a g i   h i n d l a r n i n g   b i r -

biriga   zid   t asavvurla rini  si ra   o ’zga rtirma y,  xolislik   bilan,  o’z 

h o l i c h a   k e l t i r a d i .  

«Vishnu-  purona »da   a ytilishicha , -   deb  yoz adi  Be runi y, - 

j u g a l a r d a   ( a v v a l g i   d a v r l a r d a )   V i s h n u   ( N o r o y a n a )   o ’ z i   u c h u n  

ma shg ’ul   bo ’ladi,  so ’ngra   krita   jugada   (ikkinchi   juga   d avrida)  u 

(oli m)  Kapila   ko’rinishida  bo ’lib,  il m  t arqatish   uchun   keladi .  U 



 

                                                                                                                                                               

35 

 

trita jugada   (uchunchi   jugada )  Ra ma   (Ra m)  ko ’rinishida   bo’lib 



botirlik  ko ’rsatish,  yo monlarga  (de vlarg a,  shayt onlarga)  zarba 

berish ,  kuch   va   g ’al aba  bilan   uch   loka  (u ch  olamn i)  saqlash  va 

ya xshilik   etkazish   uchun   kel adi.  Dvopara   esa   u   V’yo si   so ’v ratida 

bo ’lib,    vedani  to ’rt   bob  (bo ’lim)  va   fasllariga  bo ’lish  uchun 

k e l a d i .   D v o p a r a   o x i r i d a   V a s u d e v a   s u v r a t i d a   ( b o ’ l i b   E r   y u z i d a )    

jabr  zul m  qiluvchilarni   yo ’qotish   uchun   keladi.  Kalijugada 

brax ma n   (ruhoniy)  J ashu  o ’g ’li   Kalei   suvratida   tushib,  ha mmani 

o ’ldirib , dav rni qa yta  qurish uchun  keladi.  

Beruni y  «Hindiston»  kitobining  «Vasudeva   to ’g ’risida  va 

B x a r a t i   u r u s h l a r i   b a y o n i »   d e b   a t a l g a n   q i r q   e t t i n c h i   b o b i d a  

«Mahobhorat »  eposi -   dostonining   bir  qis mi   bo ’lgan   «Bx aga  va 

Gita »  kitobida  yo zilgan,  hindlar  e ’tiqodicha,  oli y  ma ’bud 

hisoblangan.  Vishnuning  mu a yya n   bir  za monda   Vasudeva   bo’lib 

k e l i s h i   t a r i x i n i   x u d d i   e p o s d a g i   k a b i   b a d i i y   t a s v i r   y o ’ l i   b i l a n  

h i k o y a   q i l a d i .   V e d a l a r d a     i l m i y   t a f a k k u r   e m a s ,   b a l k i   a x l o q i y,  

e s t e t i k ,   h u q u q i y  t a f a k k u r   d u r d o n a l a r i   b a d i i y ,   o b r a z l i   h i k o ya  

q i l i n g a n .  

Y u q o r i d a g i   f i k r l a r d a n   b u n d a y   i l m i y   x u l o s a l a r g a   k e l i s h  

m u m k i n :  

1 .   V e d a l a r   j u d a   q a d i m   z a m o n l a r d a n   b u y o n   a v l o d l a r d a n -

avlodlarga  o ’tib  kelgan  hik matli xazinal ardir.  

2 .   V e d a l a r n i  

f a q a t  

o l i y  

t a b a q a g a  

m a n s u b -  

B r a h m a n l a r  

o ’rganishi, ibodat  vaqtida o ’qishi mu mk in .  

3 .   V e d a l a r n i   a y r i m   h o l l a r d a   a d o l a t l i   p o d s h o h ,   k s h a t i r i y l a r  

harbi y  yo ’lboshchilar  il mi   hik matni   y axshi  ko ’rsa 

o ’rganishi mu mkin.  



 

                                                                                                                                                               

36 

 

4 .   B r a x m a n l a r  



ham 

o ’z  


xonahoqida  

o ’z  


shogirdlari - 

bo ’lg ’uvchi  b rax manla rga ,  kshat ri yl ar,  podshohlarning 

bolalariga  o ’qitadi.  

5 .   V e d a l a r  

a s o s a n  

b r a x m a n l a r  

d o i r a s i d a  

u l a r n i n g  

farz andlariga  

o ’rgatilib, 

avlodlariga  

meros 


qilib 

q o l d i r i l a d i .  

6 .   Q u yi   t a b a q a l a r g a   m a n s u b   f u q a r o l l a r g a   v e d a   o ’ r g a n i s h   ma n  

qilingan, ular yashirin v a oshkora o ’qisa jazoga  tortiladi .  

7 .   B e r u n i y   v e d a l a r n i n g   m a z m u n i ,   m o h i y a t i n i ,   b a d i i y - e s t e t i k  

x u s u s i ya t l a r i n i   c h u q u r   t a d q i q   q i l g a n .  

 


Download 412,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish