Bbk 3. (2) A 91 Atanyýazow S

Baga
diýen adyň yzyndaky 
a, tire
sözünde we 
alaşa,
bada, beçene, baga, hara, çaka
ýaly etnonimlerde bolşy ýaly, jemi, 
köplügi bildirýän at ýasaýjy türki goşulmadyr.
Bagaja
—“kiçi baga”, “bagalaryň kiçi bölegi”, 
bagweli
hem “weli

---

59
diýen adamyň tiresi” diýen manylary aňladýar. Etnonimiýada 
–ly, -li
goşulmasy 
(bagly) 
toparyň haýsy tirä degişlidigini bildirýär.
BAGTY, GUTLAR
Daşhowuz welaýatynyň Ýylanly raýonyndaky garadaşly taýpasynyň 
jaglanly diýen urugynyň düzüminde 
bagty
diýen tire bar. Onuň 
wekilleri şu raýonyň 
Bagty
(öňki
Aşaky Bagty
we 
Ýokarky Bagty
) 
oba sowetinde hem-de häzirki Täzeýol oba sowetine garaşly 
Bagtyly
obasynda ýaşaýarlar. Biziň pikirimizçe, bu tiräniň ady garadaşlylara
heniz 
ýazyrlar
diýilýän döwürde (XI asyrdan soň), ýazyrlaryň hem 
Ahalda (esasan Gökdepe-Bäherden etraplarynda) ýaşan mahalynda 
ýüze çykypdyr, çünki ýaşulularyň tassyklamalaryna görä, bagtylaryň 
degişli urugy bolan jaglanlylar Köpetdagyň Jaglan depesinde oturan 
döwürlerinde olara şol oturan depeleriniň ady dakylypdyr.
Göräýmäge 
bagty
diýen at öz-özünden düşnükli: ol
bagt
sözünden 
we degişliligi jemi bildirýän –y goşulmagyndan ybarat. Şeýle gurluşdaky 
etnonimler türkmen dilinde başga-da köp: barany, bükri, gaýy, göki, 
gunny, sanjary, suhty, suhry, ýabany we başgalar. Emma bu tirä näme 
üçin bagt sözi bilen baglanyşykly adyň galandygy düşnüksiz. Bu barada 
biz birnäçe çaklamany orta atmakçy.
1. Abylgazynyň ‘Türkmenleriň şejeresi” diýen kitabynda ýazylyşyna 
görä XIV asyrda, hydyrili diýen türkmen taýpasy Üňzüň boýunda 
(ýazyrlaryň ýakynynda) oturýan döwürlerinde, olaryň düzüminde