Б ой аёл / т ар ж и м о н : а зи зб е к а ҳ м ад ж ан о в Т

ҚЎРҚУВ БАҲОНАГА ЎХШАЙДИ
Иккинчи сабаб — ўзимизни тутишимизда. Бизни қўркув 
бошқаришининг боиси - қўрқувни босиб ўтиш ўрнига биз 
нохуш вазиятлардан қочишни афзал биламиз. Бирор билма- 
ган нарсамизга ёки қийинчиликка дуч келсак, дарров ноқу- 
лайликни ҳис қиламиз. Бу ҳолатда биз учун оддий қарор —
умуман ҳеч нима қилмаслик.
Мисол учун сизнинг катта йиғилишларда гапиришин- 
гизга тўғри келганми? Мутахассисларнинг айтишига қара- 
ганда, одам ҳаммасидан ҳам кўпчилик олдида гапиришдан 
қўрқар экан. Қўрқувни енгишдан кўра гапирмай кўя қолган 
яхши-да.
Яхшиси, қўрқувга тик боқиш керак, машқ қилиш учун 
сўзларингизни қоғозга ёзинг, кўпчилик олдида чиқиш қи- 
лишни ўрганинг, қайта-қайта машқ қилинг ва кейин минбар- 
га чиқинг. Бу жараённи босиб ўтсангиз, сиз ривожланасиз ва 
кучли бўласиз. Агар чўчитадиган вазиятлардан қочаверсан- 
гиз, кучсизланиб бораверасиз.
Агар бирор нарса сизнинг ҳаётий ривожингизни оширса, 
янги босқичга олиб чиқса ва янги маъно бағишласа, сиз бу- 
ларга қўрқув туфайли эришсангиз-чи?! (Масалан, сармоялаш 
соҳаси бўйича қўйилган биринчи ски кейинги қадам.) Бу ҳо- 
латда қўркув сизни олдинга итариши ёки, аксинча, ҳаракат 
қилмасликка баҳона ҳам бўлиши мумкин. Ўз танловингизни 
ажратинг: қўрқувга тик боқиб, чакириққа пешвоз чиқишми 
ёки нохуш ҳолатдан қочиб, жойингизда қотиб қолишми? Ас- 
лида биз ҳеч қачон бир жойда қотиб қолмаймиз: биз ўсамиз. 
Оламнинг атрофимизда мисли кўрилмаган тезликда ҳаракат- 
ланиши ва ўзгаришини ҳисобга олсак, бу танлов ҳаётимизни 
кенгайтириши ҳам мумкин ёки охиригача эзиб ташлаши ҳам 
мумкин. Учинчи имкониятнинг ўзи йўқ.
94

---

ҚЎРҚУВ БЕБАҲОДАЙ
Қўрқувни яхши шерикка айлантириш мумкин, агар у ҳаёт 
учун хавф солмаса, шахсий ўсиш ва ривожланишда имкони- 
ятлар туғдирса. Қўрқувни енгиб ўтиб, ғалабангиздан рухда- 
ниб, ўзингизда тасаввурга сиғмас даражада ёқимли ҳисси- 
ётни ҳис қила бошлайсиз ва бу ҳолатда сиз умуман бошқа 
одамга айланасиз. Қўрқувга ривожланишнинг бир қисмидай 
қарашга ҳаракат қилиб кўринг. Ундан қочиш ўрнига унга тик 
боқинг ва англанг, у сизни мукаммалликка чорлаяпти, албат- 
та, сиз уни енгиб ўтсангиз.
Ралф Уолд Эмэрсондан бир ажойиб айтилган гап бор, у 
менинг ҳаётимни ўзгартириб юборган: “Кимки қўрқув билан 
ҳар куни курашмас экан, у ҳаёт сирларини билмабди