Б ой аёл / т ар ж и м о н : а зи зб е к а ҳ м ад ж ан о в Т

Сиз қанчалар бойсиз? Иккинчи қадам
- Кейинги қадам ҳозирда сен қандай имкониятларга эга- 
лигингни аниқлаб беради, бунга маош ва ишлаб топилаётган 
пуллар кирмайди. Бошқача қилиб айтганда, қанча йиғган пу- 
линг бор (депозитли сертификатлар ва акцияларда)? Албат-
108

---

га, уларни нақд пулга айлантириб, сенинг активинг ортидан 
канча пул оқими келишини аникдаб беради.
- Онамнинг тилла тақинчоқлари ва бувимнинг кумуш 
ошхона қошиқлари бунга кирадими? - сўраб қолди Женис.
- Мен бу рўйхатга ундай буюмларни қўшмаган бўлар- 
дим, - тушунтирдим мен. - Биринчидан, сен уларни сота ола- 
санми-йўқми, сотсанг ҳам, сен айтган пулни беришмайди. 
Иккинчидан, биз ҳозирги аҳволингдан келиб чиқиб-бу ишга 
ёндашишимиз керак. Агар бирор нарсани сотишни истасанг, 
бу уларнинг нархи тушиб кетишини белгилайди.
- Тўғри айтасан, - деди Женис, - ҳозир мен рўйхат тузаман.
Рўйхат унчалик узун эмас экан:
Жамғарилган пул 
18.000 доллар
Акциялар 
6.000 доллар
Шу менинг рўйхатим, - деди Женис. - Айтдим-ку, бу 
кўп вақт олмайди. Менинг ихтиёримда ҳосил бўлган сумма 
24.000 минг долларни ташкил қилар экан.
Сиз қанчалар бойсиз? Учинчи қадам
- Яхши, энди у суммани ойлик харажатга бўлиб чиқ. 
Хўш, натижа қандай?
Женис сумкасидан ҳисоблагични олиб:
- Тўртярим, - деди у. - Бу нима дегани?
- Бу дегани сенинг бойлик кўрсатгичинг 4,5. Агар сен 
ҳозир ишламай қўйсанг, сенинг маблағинг 4,5 ойга етар экан.
Жениснинг боши қотиб қолганди, у бироз жимиб колиб, 
кейин деди:
- Бу ҳеч канча эмас-ку. Мен ҳеч қачон аҳволни бундай 
йўл билан кўриб чиқмагандим.
- Бу вазиятда муддат узунми, қисқами - бунинг фарки 
йўқ, - дедим мен. - Бу шунчаки қўзғалиш нуқтаси, холос. 
Кўпчилик одамлар бирданига ишламай қўйиб, ҳеч нарсасиз 
қолишган.
- Демак, йиғилган суммани олиб, уни ойлик харажатга 
бўлиш керак экан-да, - аниқлаштирди Женис.
109

---

- Ҳа, тахминан шундай. Яна бир ҳолат бор, лекин у 
ҳақца бир-икки дақиқадан сўнг гаплашамиз, - жавоб бердим 
мен. - Айтайлик, одам ҳар ой 2,5 минг доллар харажат қила- 
ди, унинг йиғган пули эса 5 минг доллар. Кўриниб турибди- 
ки, бу маблағ билан одам икки ойгина яшаши мумкин. Энди 
етмаётган муқобилликка келсак. Бутунлигича у қуйидаги 
кўринишга эга.
Мен салфеткани олиб, унга ёздим: