B. Аbidov, О. G‘. Аzimov, U. А. Ziyamuhamedova neft-gaz sintezi аsоslаri

4.2. Pirolizda olinadigan S
4
 fraksiyadan butadienni 
ajratib olish
Benzin va og‘irroq xomashyoni piroliz qilinganda etilen hamda
propilenlar bilan birga butadien ham hosil bo‘ladi, uni ajratib olini-
shi esa piroliz jarayonining iqtisodiy ko‘rsatkichini ko‘taradi.
To‘g‘ridan-to‘g‘ri  haydab  olingan  benzin  (qaynashining  oxiri
180
0
C)  turli  sharoitlarda  piroliz  qilinganda  hosil  bo‘lgan  butadien
salmog‘i keltiriladi:
Harorat (ºC)
780 750 725–730
Bug‘ning miqdori (xomashyoga nisbatan %) 50 30 30
Reaksiyaning davomiyligi (sek)  
1,0 0,8–1,0 1,0
O‘tkazilgan xomashyoga nisbatan
Butadien salmog‘i (og‘irlik % da) 2,8 3,1 3,0
Butadien bilan birgalikda butilenlar, izobutilen hosil bo‘lib, ham-
ma C
4 
– fraksiyaning pirogazdagi umumiy miqdori bo‘yicha 6,4 %
dan 11,1 % gacha o‘zgarib turadi (harorat 780ºC dan 725ºC gacha
o‘zgarganda).
Piroliz orqali olinadigan C
4
–fraksiyaning mumkin bo‘lgan qayta
ishlash  variantlaridan  birini  quyidagicha  talqin  qilish  mumkin:  av-
valo C
3
  va C
5
 qo‘shimchalarni yo‘qotish uchun C
4
 fraksiya rektifi-
katsiyaga uchratiladi, so‘ngra u atsetilendan gidrirlash yo‘li bilan to-
zalanadi va keyin mis tuzlari eritmasi yordamida xemosorbsiya yo‘li
bilan  yoki  selektiv  erituvchilar  (furfurol,  atsetonitril  va  boshqalar)
ishlatib ekstrfaol rektifikatsiya bilan butadien tozalanadi.